ကထိန္ခင္းလွဴသျဖင့္ ရရွိေသာအက်ိဳးတရားငါးပါးကို ပ်က္စီးမသြားေစရန္ ခိုင္ခန္႔ေစတတ္ေသာေၾကာင့့္ ကထိန္ ဟုေခၚသည္။ ဘုရားစေသာ သူေတာ္ေကာင္းအေပါင္းတို႔က ေလးစားၾကည္ျဖဴ ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူၾကေသာေၾကာင့္လည္း ကထိန္ ဟုေခၚသည္။ အလွဴမွာ ကထိန္၊ ဆြမ္းမွာပိဏ္၊ ရတနာမွာ စိန္၊ ေက်ာင္းမွာ သိမ္ဟူ၍ ေရွးဆရာျမတ္တုိ႔၏ တန္ဖိုးရိွလွေသာ စကားစဥ္ကုိ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိင္း ၾကားဖူးေနၾကျဖစ္သည္။ ထူးျမတ္ပါေပ့ ကထိန္အက်ိဳး ကထိန္ႏွင့္ပတ္သတ္၍ ပကိဏၰကက်မ္းမွာ အဆင္တန္ဆာအျပည့္အစံုႏွင့္ဆင္ယာဥ္ရာခ်ီ၍လွဴသည့္အလွဴ၊ ျမင္းယာဥ္ရာခ်ီ၍ လွဴသည့္အလွဴ၊ အႆတိုရ္အာဇာနည္ျမင္းယာဥ္ ရာခ်ီ၍ေပးလွဴသည့္အလွဴ၊ (ယခုေခတ္အရ အဆင့္အတန္းအျမင့္ဆံုး ကားယာဥ္စသည့္ ယာဥ္မ်ိဳးစံုရာခ်ီ၍လွဴသည့္အလွဴ) ၊ ဝတ္စားတန္ဆာရတနာအျပည့္အစံု
ဆင္ျမန္းထား သည့္မိန္းမပ်ိဳရာခ်ီ၍ လွဴသည့္ အလွဴမ်ားသည္ ကထိန္ခင္းလွဴ၍ရရွိေသာ ကုသိုလ္အက်ိဳးကို ၂၅၆ စိတ္ စိပ္၍ တစ္စိတ္ကေလးကုသိုလ္ကိုမွ် မမွီႏိုင္ဟု ေရးသားထားသည္။ ရတနာခုႏွစ္ပါးတို႔ႏွင့္ အျပည့္အစံုစီျခယ္ထားေသာရတနာပလႅင္ေတာ္ေပါင္း ၈ေသာင္း ၄ ေထာင္ႏွင့္အတူ စုလစ္မြန္းခြ်န္အထြဋ္ တပ္လွ်က္ အဆင့္အတန္းအျမင့္ဆံုး ေက်ာင္းေတာ္မ်ားေဆာက္လုပ္ကာ ဤ ပထဗ်ာေျမျပင္မွေန၍ အျမင့္ဆံုးဘံုျဖစ္သည့္အကနိ႒ျဗဟၼာႏိုင္ငံေတာ္အထိ ျပည့္ေနေအာင္ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္မွ် အေရအတြက္ရွိေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမ်ား ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းသည့္အလွဴ၊ ထိုေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမ်ားထဲတြင္ သကၤန္းသပိတ္ ပရိကၡရာ ၈ပါး အျပည့္အစံုထည့္လွဴသည့္အလွဴ၊ ရတနာ ၇ပါးကိုစုပုံၿပီး ထိုအျမင့္ဆံုး ႏိုင္ငံေတာ္အထိျမင့္မားေလာက္ေအာင္ လွဴသည့္အလွဴမ်ား သည္ ကထိန္တစ္ႀကိမ္ ခင္းလွဴသည့္အလွဴကို၂၅၆စိတ္ စိပ္၍ရရွိသည့္ ကုသိုလ္တစိတ္ကေလးမွ်ကို မမွီႏိုင္ေသးေၾကာင္းေဖာ္ျပ သည္။
အလွဴမွာ ကထိန္ …
အလွဴမွာ ကထိန္အလွဴဟာ အျမတ္ဆံုးဟူ၍ သတ္မွတ္မိန္႔ ၾကားေတာ္မူၾကသည္မွာ
အေၾကာင္းရိွသည္။
ဘာေၾကာင့္ကထိန္ျမတ္သလဲ၊ ဒီေမးခြန္းႏွင့္ပတ္သက္၍ စာေရးသူကုိယ္တုိင္
မွတ္ရလြယ္ေအာင္ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ စီကုံုးထားပါသည္။
သံဃိကမုိ႔ လွဴက်ိဳးျမတ္သည္၊
ငါးပါးက်ိဳးတင့္ တုိးဆင့္ျမတ္သည္၊
ကာလဒါန လွဴရျမတ္သည္၊
မုိးေပၚက် ဒါနထူးျမတ္သည္။
သံဃိကမို႔ လွဴက်ဳိးျမတ္သည္။
ကထိန္အလွဴဒါနသည္ သကၤန္းအလွဴျဖစ္သည္၊ ဒါယိကာ ဒါယိကာမ
မ်ားလွဴဒါန္းၾကသည့္ သကၤန္းအမ်ားစုထဲမွ
သကၤန္းတစ္ထည္ ျဖင့္သာ ကထိန္ခင္းလွဴရပါသည္။ သံဃာတစ္ပါးအတြက္ ဘုရားရွင္မွ
သကၤန္းသံုးထည္
အၿမဲေဆာင္ထားရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ပခုံုးေပၚတင္ရန္ သုိ႔မဟုတ္ ျခံဳလႊမ္းဝတ္ဆင္ရန္
(၁) ဒုကုဋ္ေခၚ ႏွစ္ထပ္သကၤန္း (၂) ကိုယ္ေပၚမွာ ဝတ္ရံုဆင္ျမန္းရန္ ဧကသီေခၚ
သကၤန္း (၃) ေအာက္ပုိင္းကို္ယ္ဝတ္ခါးမွာ
ဆင္ျမန္းဝတ္ရသည့္ သင္းပုိင္ အားျဖင့္ သံုးထည္ျဖစ္သည္။
ထုိသံုးထည္တြင္ တစ္ထည္တည္းျဖင့္သာ ကထိန္ခင္းရပါသည္။ ကထိန္လွဴၾကမည့္
ဒါယိကာ ဒါယိကာမ မ်ားက ကထိန္အ
တြက္ရည္မွန္းေသာ သကၤန္းလွဴဖြယ္ကုိ လွဴဆဲခဏမွာ ပုဂၢိဳလ္သုိ႔
စိတ္မညြတ္ေစဘဲ မိမိကထိန္ခင္းမည့္ ေက်ာင္းတုိက္ရိွ သံဃာအားလံုးကုိ
စိတ္ညြတ္ေစကာ သံဃာပုိင္ျဖစ္သြားေအာင္ သံဃာကုိ ရည္မွန္း၍ ကထိန္ခင္းရန္
သကၤန္းကုိ လွဴတန္းရပါမည္။
သံဃာဟူသည္ ေက်ာင္းတုိက္တစ္ခုလံုးရိွ သံဃာတုိ႔ကုိ ဆုိလုိပါသည္။
ပုဂၢိဳလ္တဦးဦး အေနျဖင့္ မဟုတ္ေတာ၊့ ခင္မင္စရာ စြဲလန္းစရာ
မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ပါ၊ (သုိ႔မဟုတ္ ဗုဒၶ ဘုရားရွင္၏
သားအားလံုးသို႔ေရာက္ေအာင္ စိတ္ညြတ္ေပးထားလုိက္ပါ)၊ ထုိကဲ့သို႔
စိတ္ညြတ္လွဴဒါန္းႏုိင္လွ်င္ သံဃိက ဒါနအလွဴျဖစ္ၿပီး၊ ထုိအလွဴသည္
ဥပါဒါန္ အစြဲကင္းသည့္ အလွဴျဖစ္၍ ထူးျခားသည့္ အလွဴဟု
လည္းဆုိႏုိင္ပါသည္။
ကထိန္အလွဴရွင္မ်ားမွာ ကထိန္အလွဴသကၤန္းကို သံဃိကဒါန ေပးလွဴရသည္၊ ၿပီးမွ
သံဃိက၊ သံဃာပုိင္ ရလုိက္ၿပီးျဖစ္ေသာ ထုိသကၤန္းကုိ
ေက်ာင္းတုိက္တစ္ခုလုံးရိွ သံဃာေတာ္မ်ားက ဝိနည္းေတာ္ႏွင့္အညီ အဆင္းရဲဆံုး၊
အႏြမ္းပါးဆံုး၊ အခ်ိဳ႕တဲ့ဆံုး သံဃာကုိ ေရြးခ်ယ္စိစစ္ ၍ ထုိသကၤန္းကုိ
သိမ္ထဲတြင္ ကမၼဝါစာႏွင့္ရြတ္ဆုိ အတည္ျပဳကာ သံဃာ့ဆႏၵႏွင့္အညီ
ေရြးခ်ယ္ထားေသာ ရဟန္းေတာ္အားကထိန္ သကၤန္းကုိေပးအပ္ ရမည္။
ထုိရဟန္းသည္လည္း ကထိန္အေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ နားလည္/ကြ်မ္းက်င္မႈ
ရိွရမည္။ ကထိန္ခံယူမည့္ ရဟန္းေတာ္မွာ ဝါက်ိဳးပ်က္ျခင္းမ်ဳိးလည္းမရိွေစရ။
ထုိကထိန္ သကၤန္းကုိ ရရိွပုိုင္ဆုိင္ေသာ ရဟန္းေတာ္က
“အရွင္ဘုရားတို႔ဤအေပၚရံု သကၤန္းျဖင့္ တပည့္ေတာ္မွ ကထိန္ခင္းပါ၏” ဟု
ႏႈတ္ႁမြတ္ရြတ္ဆုိကာ “ဝိနည္းတရားေတာ္ႏွင့္အညီ
သံဃာေတာ္မ်ားအား ကထိန္ခင္းၿပီးပါၿပီ အရွင္ဘုရား၊
ထုိကထိန္အလွဴအတြက္ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ အႏုေမာဒနာ ျပဳေတာ္မူၾကပါ”(သာဓုေခၚေတာ္မူၾကပါ)
ဟူ၍ေလွ်ာက္ထားရမည္။ က်န္သံဃာေတာ္မ်ားမွ ထုိအလွဴကုိ ဝမ္းေျမာက္ပါ၏
ဟူ၍သာဓုေခၚသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္၊ အႏုေမာဒနာ သာဓုေခၚေသာ ရဟန္းတုိင္း
ေနာက္ပုိင္းတြင္ေဖၚျပမည့္ ဝိနည္းကံမွ(၅)လ လံုးလုံး
ကင္းလြတ္ခြင့္ရရိွၾကသည္။
ကထိန္အလွဴမြန္ျမတ္ရျခင္းသည္ ထုိကဲ့သုိ႔ထူးျခား၍ သံဃာေတာ္မ်ားအားလာဘ္လာဘ
ျဖစ္ထြန္းကာ ခ်မ္းသာေစျခင္း
ေၾကာင့္ မြန္ျမတ္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ငါးပါးက်ိဳးတင့္ တုိးဆင့္ျမတ္သည္၊
သာသနာေတာ္တြင္ မည္သည့္ဒါနမ်ိဳးမွ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ ပညတ္ထားေသာ
သိကၡာပုဒ္ေတာ္ကုိ ေလ်ာ့ပါး၍မရေစႏုိင္ပါ၊ဤ
‘ကထိန္’ အလွဴတစ္ခုကသာလွ်င္ ေအာက္၌ေဖၚျပမည့္ ဝိနည္းသိကၡာပုဒ္(၅)
မ်ဳိးကုိ (၅)လအထိက်င့္သံုးစရာမလုိအပ္ပဲ
ကင္းလြတ္ခြင့္ရ ရိွေပသည္။
(၁) ရဟန္းတစ္ပါးသည္ ေန႔လည္ေန႔ခင္းၿမိဳ႕ထဲရြာထဲ ႂကြခ်င္လွ်င္
ေက်ာင္းတုိက္ရိွ ဆရာေတာ္(သို႔မဟုတ္)ထင္ရွားရိွေနသည့္ရဟန္း
ေတာ္တစ္ပါးပါးကုိ ေလွ်ာက္ထားၿပီးမွ ႂကြ၍ရသည္၊ မပန္ၾကားပဲႂကြပါက
အာပတ္အျပစ္သင့္ပါသည္။ ထုိအျပစ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ရျခင္း။
(၂) ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ ႏွစ္ထပ္သကၤန္း(ဒုကုဋ္) ကုိသြားရာတုိင္း
ယူေဆာင္၍သြားရသည္၊ ယူေဆာင္မသြားပါက ထုိသကၤန္းႏွင့္ ႏွစ္ရက္
သံုးရက္ေလာက္ ကင္းကြာေနေသာ အာပတ္အျပစ္သင့္ပါသည္။ ထုိအျပစ္မွ
ကင္းလြတ္ခြင့္ရျခင္း။
(၃) ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးကုိ ဒါယိကာ ဒါယိကာမ တစ္ဦးဦးက
ဆြမ္းစားမပင့္တတ္၍ တပည့္ေတာ္တုိ႔အိမ္ကုိ ထမင္းစားႂကြပါဟု ပင့္သည္ကုိ
ဘုဥ္းေပးမိလွ်င္ အာပတ္အျပစ္သင့္ပါသည္။ ထုိအျပစ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ရျခင္း။
(၄) ရဟန္းတစ္ပါးတြင္ရရိွလာေသာ မိမိပစၥည္းကုိ (၁၀)ရက္ အတြင္း
သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ရြတ္ဆုိစီစဥ္ထားျခင္းကို အဓိ႒ာန္
ဝိကပၸနာျပဳသည္ဟုေခၚသည္။ ထုိကဲ့သို႔ မစီစဥ္ထားပါက ၁၀ရက္ေက်ာ္သည္ႏွင့္
အာပတ္အျပစ္သင့္ပါသည္။ ထုိအျပစ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ရျခင္း။
(၅) ဒါယိကာ ဒါယိကာမ တစ္ဦးဦးက ေက်ာင္းတုိက္သို႔ ပစၥည္းတစ္ခုခုကုိ သံဃိက
လာလွဴခဲ့လွ်င္ ဧည့္သည္ အာဂႏၲဳေရာက္ေနပါ ကဧည့္သည္အပါအဝင္ ေဝစုကုိေပးရမည္၊
မေပးလွ်င္ အာပတ္အျပစ္သင့္ပါသည္။ ထုိအျပစ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ရျခင္း။
ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ ေဖၚျပခဲ့သည့္ အက်ဳိးတရားငါးမ်ိဳးကုိ
ကထိန္အာနိသင္ရရိွေသာ အခ်ိန္မွတေပါင္းလျပည့္ေန႔အထိ
အျပစ္ မသင့္ပဲ ခံစားခြင့္ရရိွေသာေၾကာင့္ ကထိန္အလွဴသည္ မြန္ျမတ္လွေပသည္။
ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာအက်ိဳးငါးပါးရရွိသကဲ့သို႔
ကထိန္အလွဴရွင္မ်ားမွာလည္းအက်ိဳးတရားငါးပါးကိုရရွိႏိုင္ေၾကာင္း
ဆရာ့ဆရာ မေထရ္ႀကီးမ်ားမွမိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။
ကထိန္လွဴရျမတ္ဖလ မွတ္ၾကပါေလ ငါးမ်ိဳးေပ
(က) မပန္မၾကား၊မခစား လာသြားႏိုင္ေပ၊ ရပ္ေထြေထြ။
(ခ) ကိုယ္ပိုင္ဥစၥာ၊ ထားလိုရာ၊ ထားပါလွ်က္ေပ၊ ရန္ကင္းေခ်။
(ဂ) ဝတ္စားဖံုဖံု၊လြန္ျပည့္စံု၊ကံုလံုက်က္သေရ၊လက္လက္ေဝ။
(ဃ)မိစာၦအပင္း၊ရန္မ်ိဳးကင္း၊ရွင္းရွင္းလြတ္ေပ၊ရန္မ်ိဳးေတြ။
(င) စည္းစိမ္ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္၊လြန္ႀကံ့ခိုင္၊စိုးပိုင္လွေပ၊တင့္ၿဖိဳးေဝ။
( ဤကဗ်ာကို အမရပူရမဟာဂႏၶာရံုဆရာေတာ္ႀကီးေရးသည္ဟုမွတ္သားမိပါသည္။)
ကထိန္အလွဴ ရွင္မ်ားသည္ျဖစ္ေလရာဘဝတိုင္း၌…
(က) ျဖစ္ေလရာပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ဇနီးသည္က ခင္ပြန္းသည္ကို၊ ခင္ပြန္းသည္က
ဇနီးသည္ကို၊ သားသမီးမ်ားက မိဘကို ေၾကာက္ရြံ ႔ စရာမလိုပဲ
မိမိတို႔သြားလိုရာသို႔ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္းကင္းစြာျဖင့္
လြတ္လြတ္လပ္လပ္သြားလာခြင့္ရႏိုင္ျခင္း။
(ခ) မိမိပိုင္ပစၥည္းကို ရန္သူမ်ိဳးငါးပါးက မဖ်က္ဆီးႏိုင္ျခင္း၊
ေမ့က်န္ခဲ့ေသာပစၥည္းႏွင့္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားသည့္ ပစၥည္းမ်ားကိုလည္း
အလြယ္တကူျပန္လည္ရရွိႏိုင္ျခင္း။
(ဂ) အဝတ္အစားႏွင့္ပတ္သက္၍ မေမြးခင္ကပင္ လက္ေဆာင္တပံုတပင္
ႀကိဳတင္ရရွိေနျခင္း၊ ေခတ္ေပၚအေကာင္းဆံုး
အဝတ္အထည္မ်ားကိုလည္း လိုသည္ထက္ပိုလြန္ေအာင္ရရွိျခင္း။
(ဃ) မလိုလားသူမ်ားမွ ျပဳစား၍မရႏိုင္ျခင္း၊ အစားအစာအဆိပ္အေတာက္မျဖစ္ႏိုင္ျခင္း။
(င) ျဖစ္ေလရာဘဝတြင္ ဓနေငြေၾကး၊အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းဥစၥာ ျပည့္စံု
ေပါမ်ားႂကြယ္္ဝရျခင္း စေသာေကာင္းျမတ္သည့္
ေကာင္းက်ိဳးမ်ားကိုရရွိပိုင္ဆိုင္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
ကာလဒါန လွဴရျမတ္သည္၊
ကထိန္အလွဴသည္ ကာလဒါနအလွဴျဖစ္၍ မြန္ျမတ္သည္။ ဘုရားရွင္က ကထိန္အလွဴကုိ
သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ မွတန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔အထိ
တစ္လခြင့္ျပဳသည္။ အခ်ိန္အခါႏွင့္ ကန္႔သတ္၍သာလွဴခြင့္ရိွေသာ
ရွားရွားပါးပါး လွဴရေသာ ဒါနမ်ဳိးျဖစ္၍ ထူးျမတ္သည္။
ထုိခြင့္ျပဳခ်က္တစ္လတြင္ ႀကိဳက္ရာရက္တစ္ရက္၊ ထုိတစ္ရက္တြင္လည္း
တစ္ႀကိမ္သာ လွဴရေသာဒါနထူးျဖစ္သည္။ လွဴသည့္အခါတြင္လည္း
ယေန႔လွဴေသာကထိန္သကၤန္းကို ကထိန္အလွဴခံ သံဃာေတာ္မ်ား အေနျဖင့္
ယေန႔ပင္လွ်င္ ဝိနည္းကံႏွင့္အညီ ေန႔ခ်င္းၿပီး ကထိန္ခင္းရသည္။
ေနာက္ေန႔အရုဏ္ကူးသြားလွ်င္ထိုသကၤန္းသည္ ကထိန္ခင္းႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့ဘဲ
ပုပ္သိုးသြားေတာ့သည္။ထို႔ေၾကာင့္ ကထိန္သကၤန္းကို မသိုးသကၤန္းဟူ၍လည္း
တင္စားေခၚေဝၚၾကသည္။
မိုးေပၚက် ဒါနထူးျမတ္သည္။
ကထိန္အလွဴသည္ အလြန္သန္႔ရွင္းဖုိ႔လုိအပ္ပါသည္။ ေက်ာင္းတုိက္ရိွ
ရဟန္းတစ္ပါးပါးက ‘ဒကာမႀကီးတုိ႔ ဦးဇင္းတုိ႔ေက်ာင္း မွာဒီႏွစ္
ကထိန္မရိွဘူး’ ဟု ကထိန္ရခ်င္၍ ႀကိဳတင္ကာ
ေရလာေျမာင္းေပးသေဘာမ်ဳိးႏွင့္ ေျပာ၍ခင္းေပးေသာ ကထိန္အလွဴသည္
ကထိန္မေျမာက္ေတာ့၊ ကထိန္မဟုတ္ေတာ့ေပ။
ထုိကထိန္ကုိခံယူမည့္ေက်ာင္းမွ သံဃာေတာ္တစ္ပါးပါးက
ႏႈတ္ႁမြတ္ေျပာၾကားျခင္းမပါရိွပဲ မုိးေပၚက် မုိးေရေပါက္ မုိးေရစက္
ကဲ့သုိ႔ အၿငိအတြယ္ကင္းၿပီး သဒၶါ သန္႔သန္႔စင္စင္ျဖင့္လာလွဴေသာ
အလွဴမ်ဳိးျဖစ္ရမည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ စင္ၾကယ္ေသာ အလွဴျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္
ကထိန္အလွဴသည္ မြန္ျမတ္ေပသည္။
ကထိန္ျဖစ္ရန္ အေၾကာင္းဖန္
ကထိန္ျဖစ္ေပၚလာရေသာသမိုင္းေၾကာင္းေနာက္ခံမွာဤသို႔ျဖစ္သည္….။
စုိစြတ္သည့္ မုိးရာသီသံုးလအတြင္း ခရီးသြားလာျခင္းရပ္ဆုိင္း၍
ေက်ာင္းတုိက္ထဲတြင္ ဝါဆုိဝါကပ္ကာ ပရိယတ္၊ ပဋိပတ္
သာသနာ့အလုပ္ ကုိအားထုတ္ေတာ္မူၾကသည့္ သာသနာ့ဝန္ထမ္း ရွင္ရဟန္းတုိ႔အား
ဝါကြ်တ္ၿပီးသည္ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ႔၏ ႏွလံုးသားဝယ္ႏုိးၾကားလာသည္ကား
“ကထိန္လွဴမည္” ဟူ၍ျဖစ္သည္။
ထုိကထိန္အလွဴ လွဴျဖစ္ရန္ အေၾကာင္းက ေရွးခတ္တုန္းက
သကၤန္းအလြန္ရွားပါးခဲ့ၾကေသာ ေကာသလ ဘုရင္မင္းႏွင့္ အေဖတူ အေမကြဲ
ညီေနာင္ရဟန္းသံုးဆယ္ တုိ႔ကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ရွင္ေတာ္ဘုရားက ထိုအလွဴကုိ
ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့ေပသည္။
ဘုရားရွင္သည္ သာသနာျပဳခရီး တစ္ေထာက္ႂကြခ်ီေတာ္မူရင္း
ကပၸါသိကေတာအုပ္အတြင္း ထုိညီေနာင္ သံုးဆယ္ တုိ႔ကုိ
ေတြ႕ဆံုခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။
ထုိညီေနာင္ သံုးဆယ္တုိ႔သည္ ခ်စ္ဇနီးမယား ကုိယ္စီႏွင့္ ေတာအုပ္ထဲသုိ႔
ေပ်ာ္ပြဲစားထြက္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သံုးဆယ္ထဲတြင္ တစ္ဦးေသာ မင္းသားမွာ
ကုိယ္ပုိင္ဇနီးမယားမရိွ၍ အေပ်ာ္မယ္တစ္ဦးကုိ ငွါးရမ္းေခၚေဆာင္လာခဲ့ျခင္းက
မင္းသားသံုးဆယ္တုိ႔ကုိကြ်တ္ တမ္းခရီးဆီတုိ႔ ဦးတည္ေစခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
မင္းသားသုံုးဆယ္တုိ႔သည္ ေတာအုပ္အတြင္း ေပ်ာ္ပြဲႀကီး ဆင္ယင္က်င္းပရင္း
ေမာပန္းကာ အိပ္ေမာက် ကုန္ၾကသည္။ အေပ်ာ္မယ္ကေတာ့ မအိပ္ေပ်ာ္ႏုိင္ေပ။
သူမမွာ မင္းသားတုိ႔ေလာက္ မျပည့္စံုသည့္အတြက္ အကြက္ေကာင္းကို
ေခ်ာင္းကာေသာက္စား ယစ္မူး၍ အိပ္ေပ်ာ္ေနၾကေသာ မင္းသားတုိ႔၏
ေကာင္းႏုိးရာရာ ရတနာမ်ားကုိ ခြ်တ္ယူထြက္ေျပးေလသည္။ အိပ္ေရးဝ၍
ႏုိးထလာမွ အေၾကာင္းစံုသိရိွရေပသည္။
ထုိအမ်ဳိးသမီးကုိ ေတြ႕ရာသခၤ်ဳိင္း ဓားမဆုိင္းဘဲ အေသသတ္ရန္
ဓါးလွံတဝင့္ဝင့္ ရွာပံုေတာ္ဖြင့္ၾကေတာ့သည္။
သို႔ရာတြင္ ရွာသည္က အေပ်ာ္မယ္၊ ေတြ႕သည္က ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ…။
ရွင္ေတာ္ဗုဒၶကုိ ဝုိင္း၍ ေမးၾကေတာ့သည္၊
အရွင္ဘုရား…… ဤေနရာမွ အမ်ိဳးသမီးတစ္ ဦး ရတနာထုပ္ႏွင့္ ေျပးသြားသည္ကုိ ျမင္လုိက္ပါသလား….တဲ့…။
သတၱဝါတုိ႔၏ ဣေႁႏၵအႏု အရင့္ကုိ ဖန္ခြက္ထဲတြင္ေရကုိ ျမင္သကဲ့သို႔
ေကာင္းစြာျမင္ႏုိင္ေတာ္မူေသာ ဗုဒၶက၊ မင္းသားတုိ႔ အား
မိန္းမေပ်ာက္ကုိရွာတာႏွင့္ မိမိကုိယ္ကုိ ရွာတာ ဘယ္ဟာကအက်ိဳးရိွသနည္းဟု
ေမးခြန္းစတင္လုိက္ရာ ပါရမီရွင္ မင္းသားမ်ားအ လုိအေလ်ာက္
ဒူးမ်ားေကြးညြတ္သြားရင္း မိမိကုိယ္တုိင္ပင္ မိမိကုိယ္တြင္ရွာတာ
ေကာင္းေၾကာင္းၿပိဳင္တူေလွ်ာက္ထားမိၾကသည္။
ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ မိန္႔ခြန္းေတာ္ျမတ္သည္၊ မင္းသားတုိ႔အတြက္
မဂ္ဖုိလ္လမ္းကုိ ေျဖာင့္တန္းေစခဲ့သည္။ သူတုိ႔သည္
ယခင္ဘဝမ်ားစြာသံသရာ တစ္ေကြ႕က ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ ကုိယ္တုိင္ တု႑ိလ
ဝက္ဘဝျဖစ္ခဲ့ရသည့္တခ်ိန္ ေပ်ာ္ပြဲစားျပဳလုပ္ရန္ ဝက္သားလုိ အပ္၍
ဗုဒၶအေလာင္းေတာ္ဝက္ႏွင့္ ညီေတာ္အာနႏၵာအေလာင္းေတာ္ ဝက္ကေလးတုိ႔အား
ဝက္ပုိင္ရွင္ အဖြါးအုိကုိ အရက္တုိက္ ကာေရာင္းေစခဲ့သည္။
ထုိအခါ ညီေတာ္အာနႏၵာအေလာင္းေတာ္ ဝက္ကေလး ေသေဘးကုိေၾကာက္လွ၍
ေနာင္ေတာ္အနားတြင္ ငိုယိုသည္ကုိတရား
စကားေျပာရင္း ထုိမင္းသားညီေနာင္သံုးဆယ္တုိ႔အားလည္း တရားသံေဝဂ
ရေစခဲ့သည့္အျပင္ တစ္သက္လံုး ဒါန၊ သီလ၊ ကုသုိလ္ တုိး ပြားေစခဲ့သည္။
ထုိုပါရမီမ်ဳိးေစ့တုိ႔သည္ ယၡဳဖူးပြင့္ခြင့္ ၾကံဳရေပၿပီ။
ဗုဒၶစကားသည္ ဟုတ္မွန္ေပသည္။ တစ္သံသရာလံုး ကုိယ့္ခႏၶာကုိ
ဥာဏ္နဲ႔ရွာၾကည့္ရန္ကို မရွာတတ္၊ ရွာရေကာင္းမွန္းမသိ၍ သူ မ်ားကုိပဲဲ
ရွာေဖြခဲ့ၾကသည္။ သူမ်ားကုိရွာသျဖင့္ မိမိတြင္ ဒုကၡရွည္ရန္
ဖန္တီးစုေဆာင္းၾကသည္။ အကုသုိလ္ အျပစ္ႂကြယ္သထက္ ႂကြယ္ေအာင္ ေန႔ေရာညပါ၊ ေန႔မအားညမနား စုေဆာင္းတတ္ခဲ့ၾကသည္။ အေၾကာင္းျပည့္စုံသည္ႏွင့္ ထုိအေၾကာင္းမ်ားက အက်ိဳးတရားတစ္ခုစီ ထုတ္လုပ္ေပးသည္ကုိ အပါယ္တြင္္ ခါးစည္း၍ခံစားခဲ့ရသည္။ အုိေဘးေတြ အထပ္ထပ္၊ နာေဘးေတြ အဖံုဖံု၊ ေသေဘးေတြ အေလာင္းခ်င္းထပ္ ေျမႀကီးထု ယူဇနာခ်ီ တုိးတက္လာေအာင္ အေၾကာင္းေတြကုိ အက်ိဳးလုပ္ၿပီး ေပးဆပ္ခဲ့ရသည္မွာ ဆုိတာမသိေတာ့ေလာက္ေအာင္ျဖစ္ခဲ့ၿပီ။
မိမိကုိယ္ထဲ ဥာဏ္နဲ႔ရွာၾကည္ေတာ့မွ ငါမေတြ႕ သူမေတြ႕ပဲဲ ေေဖါက္ျပန္ေျပာင္းလြဲေနသည့္ ရုပ္၊လက္သင့္ခံစားေနရသည့္ေဝဒနာ၊ အမွတ္အသားျပဳေပးေနရသည့္ သညာ၊မွတ္ႏွိဳင္ဖို႔ခံစားႏွိဳင္ဖို႔ သိႏွိဳင္ဖို႔ အျမဲတမ္းတြန္းအားေပး ေနရသည့္ သခၤါရ၊မသိပဲေန၍မရ သိေပးေနရသည့္ စိတ္ အေပါင္းအစုကိုုသာ ေတြ႕ရိွေနရေပသည္။
တရားႏွင့္ၾကည့္ရင္းက သူတို႔၏ခႏၶာတြင္အရႈခံ တရားေလးေတြ၏မၿမဲမႈကုိ
ရွဳဥာဏ္ႏွင့္ ေကာင္းေကာင္းျမင္၊ မၾကည့္ခ်င္ေတာ့ ေလာက္ေအာင္
ဥာဏ္မုန္းမုန္းကာ၊ ဒုကၡဆံုးသြားေတာ့မွ ဒုကၡကုန္ဆံုးရာ နိဗၺာန္ကုိ
ဥာဏ္အျမင္ႏွင့္ ျမင္ေတြ႔ သြားၾကေပလိမ့္မည္။
နိဗၺာန္ကုိျမင္ရမွ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာရွည္အျဖစ္မွ
လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းကိုသေဘာေပါက္ၾကလိမ့္မည္။
ပါရမီရွင္ မင္းသားသံုးဆယ္တုိ႕မွာ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ၏ သစၥာစကားအဆံုးမွာ
ေသာတာပန္ေအာက္မနည္း အနာဂါမ္ထက္မပုိ မင္းသားအားလံုးသည္ပင္ အရိယာစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္သြားၾကေတာ့သည္။ ရဟန္းျပဳေပးရန္ေတာင္းပန္မႈေၾကာင့္ ‘ဧဟိဘိကၡဳ’
ရဟန္းေတာ္မ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကရသည္။ ရဟန္းျဖစ္ဖုိ႔ရန္ ပင္ပန္းျခင္းမရိွသည္မွာ
အတိတ္ဘဝ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္က သကၤန္းသပိတ္လွဴခဲ့ေသာ ပါရမီကုသုိလ္မ်ဳိးေစ့
စုိက္ခဲ့မႈေၾကာင့္ျဖစ္၏။ ထုိကဲ့သုိ႔ ကုသုိလ္မ်ဳိးမရိွပါက သပိတ္သကၤန္း
မျပည့္မခ်င္း လုိက္ရွာေနရေပအံုးမည္။ ယၡဳေတာ့ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶက
လူဝတ္ေၾကာင္ျဖစ္ေသာထိုသူတုိ႔ကုိ ‘ဧဟိဘိကၡဳ’ ‘ခ်စ္သားရဟန္း လာခဲ့ေလာ့’
ဟုေခၚလုိက္သည္ႏွင့္ လူ႕အသြင္ေပ်ာက္ကာ အားလံုးသပိတ္လြယ္ၿပီးသား ကၤန္းဝတ္ ရံုၿပီးသား အဆင္သင့္ရဟန္းေတာ္မ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုမင္းသားသံုးဆယ္တို႔အရိယာျဖစ္သြားၿပီးေနာက္သာသနာမွာခိုင္မာစြာရပ္တည္
ေနႏိုင္ၿပီဟုသိရွိေတာ္မူၿပီးေသာရွင္ေတာ္ဗုဒၶသည္သာသနာျပဳခရီးဆက္လက္ႂကြခ်ီေတာ္မူခဲ့ေတာ့သည္။
ထိုရဟန္းေတာ္ျမတ္အသစ္စက္စက္သံုးဆယ္တို႔သည္
အရိယာအျဖစ္ႏွင့္တစ္ႀကိမ္မွ်သာ ဖူးခြင့္ရလိုက္သည့္ ဗုဒၶရုပ္ပံုေတာ္၊
တစ္ႀကိမ္မွ်သာ နာၾကားခြင့္ရလိုက္ေသာ ခ်ိဳၿမိန္ေကာင္းျမတ္လွသည့္
တရားေတာ္အသံတို႔ကို ဆက္လက္ဖူးေျမွာ္လို၊ နာၾကားလိုေသာသဒၶါ
ဆႏၵျပင္းျပစြာႏွင့္ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶရွိရာဆီမွန္းၿပီး ခရီးလွမ္းရင္း
သာဝတၱိၿမိဳ႕မွ ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္ မေရာက္မွီသာေကတၿမိဳ႔မွာ
ဝါဆိုဝါကပ္ေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။
သာဝတၱိႏွင့္ သာေကတၿမိဳ႕မွာ ၆ ယူဇနာ ေဝးကြာသည္။
ႏို႔စို႔ကေလးအေမႏွင့္ခြဲေနရသကဲ့သို႔ တရားႏို႔ ဆာေလာင္စြာႏွင့္ ဝါဆိုဝါကပ္ေနခဲ့ ရေပသည္။ ဝါကြ်တ္သည္ႏွင့္ခရီးဆက္ခဲ့ၾကသည္။
မိုးကမျပတ္တတ္ေသး၊ရြံ႕ႏြံ႕ေစးေပါမ်ား၊လွိ်ဳေျမာင္ေတာင္ၾကား
စမ္းအိုင္မ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္ လာခဲ့ၾကရေသာ ႏုနယ္ေသာ မင္းသားတျဖစ္လဲ
ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ အလြန္ပင္ပန္းကာ သကၤန္းမ်ားလည္း မိုးေရစိုရႊဲ၍
လဲစရာနတၳိ သနားစရာအတိႏွင့္ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶေရွ႕ေတာ္္မွာ ျပားျပားေမွာက္ကာ
ဝပ္ခ်ဖူးေျမွာ္ေနၾကသည္ကို ဧည့္ဝတ္စကားမိန္႔ေခြ်ၾကားရင္း အတိုင္းမသိ
သနားျခင္းရွိေသာ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶသည္ ထိုမင္းသားသံုးဆယ္တို႔ကိုအေၾကာင္းျပဳကာ
သာသနာေတာ္အတြက္ အရွည္ကိုရည္ေျမွာ္လွ်က္ ဤထူးျခားသည့္ကထိန္အလွဴေတာ္ကို
ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့ေပသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ဗုဒၶဘာသာဝင္တိုင္းသည္ သာသနာေတာ္ႏွင့္ၾကံဳခိုက္
အလွဴမ်ိဳးစံုကို လွဴဖူးေစရန္ ႀကိဳးစားသင့္သည္ျဖစ္သလို၊ ဤထူးျခားလွ သည့္
ကထိန္အလွဴကိုလည္း ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့သည့္
သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔မွစ၍ ခဝဲပန္းတို႔လွိဳင္လွိဳင္ပြင့္သည့္
တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔ အထိတစ္လအတြင္း မိမိကထိန္ခင္းလိုေသာ
ရက္ကိုေရြးခ်ယ္၍ ဒုကၡခပ္သိမ္းကင္းလြတ္ရာ
မေသပန္းတို႔လွိဳင္လွိဳင္ပြင့္ေနသည့္ သႏၱိဓာတ္နိဗၺာန္ကို
ရည္မွန္းေတာင့္တၿပီး လွဴဒါန္းႏိုင္ၾကပါေစ ဟု ဆႏၵျပဳရင္း ဤကထိန္အက်ိဳး
ေဆာင္းပါးေရးသား ပူေဇာ္လိုက္ရေပသည္။
အလွဴမ်ိဳးစံု၊ ေကာင္းမႈထံု၊ အကုန္ရရွိၾကပါေစ။
နိဗၺာန္စခန္း၊ ရည္ေမွ်ာ္မွန္း၊ လွဴဒါန္းတတ္ပါေစ။
အေသလြတ္ကင္း၊ နိဗၺာန္ခ်ဥ္း၊ ဥာဏ္လင္းေပါက္ပါေစ။
ေမတၱာျဖင့္ …. သစၥာပါရမီ အရွင္ဇယတိႆ (စကၤာပူ)
အလွဴမွာ ကထိန္အလွဴဟာ အျမတ္ဆံုးဟူ၍ သတ္မွတ္မိန္႔ ၾကားေတာ္မူၾကသည္မွာ
အေၾကာင္းရိွသည္။
ဘာေၾကာင့္ကထိန္ျမတ္သလဲ၊ ဒီေမးခြန္းႏွင့္ပတ္သက္၍ စာေရးသူကုိယ္တုိင္
မွတ္ရလြယ္ေအာင္ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ စီကုံုးထားပါသည္။
သံဃိကမုိ႔ လွဴက်ိဳးျမတ္သည္၊
ငါးပါးက်ိဳးတင့္ တုိးဆင့္ျမတ္သည္၊
ကာလဒါန လွဴရျမတ္သည္၊
မုိးေပၚက် ဒါနထူးျမတ္သည္။
သံဃိကမို႔ လွဴက်ဳိးျမတ္သည္။
ကထိန္အလွဴဒါနသည္ သကၤန္းအလွဴျဖစ္သည္၊ ဒါယိကာ ဒါယိကာမ
မ်ားလွဴဒါန္းၾကသည့္ သကၤန္းအမ်ားစုထဲမွ
သကၤန္းတစ္ထည္ ျဖင့္သာ ကထိန္ခင္းလွဴရပါသည္။ သံဃာတစ္ပါးအတြက္ ဘုရားရွင္မွ
သကၤန္းသံုးထည္
အၿမဲေဆာင္ထားရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ပခုံုးေပၚတင္ရန္ သုိ႔မဟုတ္ ျခံဳလႊမ္းဝတ္ဆင္ရန္
(၁) ဒုကုဋ္ေခၚ ႏွစ္ထပ္သကၤန္း (၂) ကိုယ္ေပၚမွာ ဝတ္ရံုဆင္ျမန္းရန္ ဧကသီေခၚ
သကၤန္း (၃) ေအာက္ပုိင္းကို္ယ္ဝတ္ခါးမွာ
ဆင္ျမန္းဝတ္ရသည့္ သင္းပုိင္ အားျဖင့္ သံုးထည္ျဖစ္သည္။
ထုိသံုးထည္တြင္ တစ္ထည္တည္းျဖင့္သာ ကထိန္ခင္းရပါသည္။ ကထိန္လွဴၾကမည့္
ဒါယိကာ ဒါယိကာမ မ်ားက ကထိန္အ
တြက္ရည္မွန္းေသာ သကၤန္းလွဴဖြယ္ကုိ လွဴဆဲခဏမွာ ပုဂၢိဳလ္သုိ႔
စိတ္မညြတ္ေစဘဲ မိမိကထိန္ခင္းမည့္ ေက်ာင္းတုိက္ရိွ သံဃာအားလံုးကုိ
စိတ္ညြတ္ေစကာ သံဃာပုိင္ျဖစ္သြားေအာင္ သံဃာကုိ ရည္မွန္း၍ ကထိန္ခင္းရန္
သကၤန္းကုိ လွဴတန္းရပါမည္။
သံဃာဟူသည္ ေက်ာင္းတုိက္တစ္ခုလံုးရိွ သံဃာတုိ႔ကုိ ဆုိလုိပါသည္။
ပုဂၢိဳလ္တဦးဦး အေနျဖင့္ မဟုတ္ေတာ၊့ ခင္မင္စရာ စြဲလန္းစရာ
မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ပါ၊ (သုိ႔မဟုတ္ ဗုဒၶ ဘုရားရွင္၏
သားအားလံုးသို႔ေရာက္ေအာင္ စိတ္ညြတ္ေပးထားလုိက္ပါ)၊ ထုိကဲ့သို႔
စိတ္ညြတ္လွဴဒါန္းႏုိင္လွ်င္ သံဃိက ဒါနအလွဴျဖစ္ၿပီး၊ ထုိအလွဴသည္
ဥပါဒါန္ အစြဲကင္းသည့္ အလွဴျဖစ္၍ ထူးျခားသည့္ အလွဴဟု
လည္းဆုိႏုိင္ပါသည္။
ကထိန္အလွဴရွင္မ်ားမွာ ကထိန္အလွဴသကၤန္းကို သံဃိကဒါန ေပးလွဴရသည္၊ ၿပီးမွ
သံဃိက၊ သံဃာပုိင္ ရလုိက္ၿပီးျဖစ္ေသာ ထုိသကၤန္းကုိ
ေက်ာင္းတုိက္တစ္ခုလုံးရိွ သံဃာေတာ္မ်ားက ဝိနည္းေတာ္ႏွင့္အညီ အဆင္းရဲဆံုး၊
အႏြမ္းပါးဆံုး၊ အခ်ိဳ႕တဲ့ဆံုး သံဃာကုိ ေရြးခ်ယ္စိစစ္ ၍ ထုိသကၤန္းကုိ
သိမ္ထဲတြင္ ကမၼဝါစာႏွင့္ရြတ္ဆုိ အတည္ျပဳကာ သံဃာ့ဆႏၵႏွင့္အညီ
ေရြးခ်ယ္ထားေသာ ရဟန္းေတာ္အားကထိန္ သကၤန္းကုိေပးအပ္ ရမည္။
ထုိရဟန္းသည္လည္း ကထိန္အေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ နားလည္/ကြ်မ္းက်င္မႈ
ရိွရမည္။ ကထိန္ခံယူမည့္ ရဟန္းေတာ္မွာ ဝါက်ိဳးပ်က္ျခင္းမ်ဳိးလည္းမရိွေစရ။
ထုိကထိန္ သကၤန္းကုိ ရရိွပုိုင္ဆုိင္ေသာ ရဟန္းေတာ္က
“အရွင္ဘုရားတို႔ဤအေပၚရံု သကၤန္းျဖင့္ တပည့္ေတာ္မွ ကထိန္ခင္းပါ၏” ဟု
ႏႈတ္ႁမြတ္ရြတ္ဆုိကာ “ဝိနည္းတရားေတာ္ႏွင့္အညီ
သံဃာေတာ္မ်ားအား ကထိန္ခင္းၿပီးပါၿပီ အရွင္ဘုရား၊
ထုိကထိန္အလွဴအတြက္ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ အႏုေမာဒနာ ျပဳေတာ္မူၾကပါ”(သာဓုေခၚေတာ္မူၾကပါ)
ဟူ၍ေလွ်ာက္ထားရမည္။ က်န္သံဃာေတာ္မ်ားမွ ထုိအလွဴကုိ ဝမ္းေျမာက္ပါ၏
ဟူ၍သာဓုေခၚသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္၊ အႏုေမာဒနာ သာဓုေခၚေသာ ရဟန္းတုိင္း
ေနာက္ပုိင္းတြင္ေဖၚျပမည့္ ဝိနည္းကံမွ(၅)လ လံုးလုံး
ကင္းလြတ္ခြင့္ရရိွၾကသည္။
ကထိန္အလွဴမြန္ျမတ္ရျခင္းသည္ ထုိကဲ့သုိ႔ထူးျခား၍ သံဃာေတာ္မ်ားအားလာဘ္လာဘ
ျဖစ္ထြန္းကာ ခ်မ္းသာေစျခင္း
ေၾကာင့္ မြန္ျမတ္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ငါးပါးက်ိဳးတင့္ တုိးဆင့္ျမတ္သည္၊
သာသနာေတာ္တြင္ မည္သည့္ဒါနမ်ိဳးမွ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ ပညတ္ထားေသာ
သိကၡာပုဒ္ေတာ္ကုိ ေလ်ာ့ပါး၍မရေစႏုိင္ပါ၊ဤ
‘ကထိန္’ အလွဴတစ္ခုကသာလွ်င္ ေအာက္၌ေဖၚျပမည့္ ဝိနည္းသိကၡာပုဒ္(၅)
မ်ဳိးကုိ (၅)လအထိက်င့္သံုးစရာမလုိအပ္ပဲ
ကင္းလြတ္ခြင့္ရ ရိွေပသည္။
(၁) ရဟန္းတစ္ပါးသည္ ေန႔လည္ေန႔ခင္းၿမိဳ႕ထဲရြာထဲ ႂကြခ်င္လွ်င္
ေက်ာင္းတုိက္ရိွ ဆရာေတာ္(သို႔မဟုတ္)ထင္ရွားရိွေနသည့္ရဟန္း
ေတာ္တစ္ပါးပါးကုိ ေလွ်ာက္ထားၿပီးမွ ႂကြ၍ရသည္၊ မပန္ၾကားပဲႂကြပါက
အာပတ္အျပစ္သင့္ပါသည္။ ထုိအျပစ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ရျခင္း။
(၂) ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ ႏွစ္ထပ္သကၤန္း(ဒုကုဋ္) ကုိသြားရာတုိင္း
ယူေဆာင္၍သြားရသည္၊ ယူေဆာင္မသြားပါက ထုိသကၤန္းႏွင့္ ႏွစ္ရက္
သံုးရက္ေလာက္ ကင္းကြာေနေသာ အာပတ္အျပစ္သင့္ပါသည္။ ထုိအျပစ္မွ
ကင္းလြတ္ခြင့္ရျခင္း။
(၃) ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးကုိ ဒါယိကာ ဒါယိကာမ တစ္ဦးဦးက
ဆြမ္းစားမပင့္တတ္၍ တပည့္ေတာ္တုိ႔အိမ္ကုိ ထမင္းစားႂကြပါဟု ပင့္သည္ကုိ
ဘုဥ္းေပးမိလွ်င္ အာပတ္အျပစ္သင့္ပါသည္။ ထုိအျပစ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ရျခင္း။
(၄) ရဟန္းတစ္ပါးတြင္ရရိွလာေသာ မိမိပစၥည္းကုိ (၁၀)ရက္ အတြင္း
သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ရြတ္ဆုိစီစဥ္ထားျခင္းကို အဓိ႒ာန္
ဝိကပၸနာျပဳသည္ဟုေခၚသည္။ ထုိကဲ့သို႔ မစီစဥ္ထားပါက ၁၀ရက္ေက်ာ္သည္ႏွင့္
အာပတ္အျပစ္သင့္ပါသည္။ ထုိအျပစ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ရျခင္း။
(၅) ဒါယိကာ ဒါယိကာမ တစ္ဦးဦးက ေက်ာင္းတုိက္သို႔ ပစၥည္းတစ္ခုခုကုိ သံဃိက
လာလွဴခဲ့လွ်င္ ဧည့္သည္ အာဂႏၲဳေရာက္ေနပါ ကဧည့္သည္အပါအဝင္ ေဝစုကုိေပးရမည္၊
မေပးလွ်င္ အာပတ္အျပစ္သင့္ပါသည္။ ထုိအျပစ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ရျခင္း။
ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ ေဖၚျပခဲ့သည့္ အက်ဳိးတရားငါးမ်ိဳးကုိ
ကထိန္အာနိသင္ရရိွေသာ အခ်ိန္မွတေပါင္းလျပည့္ေန႔အထိ
အျပစ္ မသင့္ပဲ ခံစားခြင့္ရရိွေသာေၾကာင့္ ကထိန္အလွဴသည္ မြန္ျမတ္လွေပသည္။
ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာအက်ိဳးငါးပါးရရွိသကဲ့သို႔
ကထိန္အလွဴရွင္မ်ားမွာလည္းအက်ိဳးတရားငါးပါးကိုရရွိႏိုင္ေၾကာင္း
ဆရာ့ဆရာ မေထရ္ႀကီးမ်ားမွမိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။
ကထိန္လွဴရျမတ္ဖလ မွတ္ၾကပါေလ ငါးမ်ိဳးေပ
(က) မပန္မၾကား၊မခစား လာသြားႏိုင္ေပ၊ ရပ္ေထြေထြ။
(ခ) ကိုယ္ပိုင္ဥစၥာ၊ ထားလိုရာ၊ ထားပါလွ်က္ေပ၊ ရန္ကင္းေခ်။
(ဂ) ဝတ္စားဖံုဖံု၊လြန္ျပည့္စံု၊ကံုလံုက်က္သေရ၊လက္လက္ေဝ။
(ဃ)မိစာၦအပင္း၊ရန္မ်ိဳးကင္း၊ရွင္းရွင္းလြတ္ေပ၊ရန္မ်ိဳးေတြ။
(င) စည္းစိမ္ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္၊လြန္ႀကံ့ခိုင္၊စိုးပိုင္လွေပ၊တင့္ၿဖိဳးေဝ။
( ဤကဗ်ာကို အမရပူရမဟာဂႏၶာရံုဆရာေတာ္ႀကီးေရးသည္ဟုမွတ္သားမိပါသည္။)
ကထိန္အလွဴ ရွင္မ်ားသည္ျဖစ္ေလရာဘဝတိုင္း၌…
(က) ျဖစ္ေလရာပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ဇနီးသည္က ခင္ပြန္းသည္ကို၊ ခင္ပြန္းသည္က
ဇနီးသည္ကို၊ သားသမီးမ်ားက မိဘကို ေၾကာက္ရြံ ႔ စရာမလိုပဲ
မိမိတို႔သြားလိုရာသို႔ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္းကင္းစြာျဖင့္
လြတ္လြတ္လပ္လပ္သြားလာခြင့္ရႏိုင္ျခင္း။
(ခ) မိမိပိုင္ပစၥည္းကို ရန္သူမ်ိဳးငါးပါးက မဖ်က္ဆီးႏိုင္ျခင္း၊
ေမ့က်န္ခဲ့ေသာပစၥည္းႏွင့္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားသည့္ ပစၥည္းမ်ားကိုလည္း
အလြယ္တကူျပန္လည္ရရွိႏိုင္ျခင္း။
(ဂ) အဝတ္အစားႏွင့္ပတ္သက္၍ မေမြးခင္ကပင္ လက္ေဆာင္တပံုတပင္
ႀကိဳတင္ရရွိေနျခင္း၊ ေခတ္ေပၚအေကာင္းဆံုး
အဝတ္အထည္မ်ားကိုလည္း လိုသည္ထက္ပိုလြန္ေအာင္ရရွိျခင္း။
(ဃ) မလိုလားသူမ်ားမွ ျပဳစား၍မရႏိုင္ျခင္း၊ အစားအစာအဆိပ္အေတာက္မျဖစ္ႏိုင္ျခင္း။
(င) ျဖစ္ေလရာဘဝတြင္ ဓနေငြေၾကး၊အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းဥစၥာ ျပည့္စံု
ေပါမ်ားႂကြယ္္ဝရျခင္း စေသာေကာင္းျမတ္သည့္
ေကာင္းက်ိဳးမ်ားကိုရရွိပိုင္ဆိုင္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
ကာလဒါန လွဴရျမတ္သည္၊
ကထိန္အလွဴသည္ ကာလဒါနအလွဴျဖစ္၍ မြန္ျမတ္သည္။ ဘုရားရွင္က ကထိန္အလွဴကုိ
သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ မွတန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔အထိ
တစ္လခြင့္ျပဳသည္။ အခ်ိန္အခါႏွင့္ ကန္႔သတ္၍သာလွဴခြင့္ရိွေသာ
ရွားရွားပါးပါး လွဴရေသာ ဒါနမ်ဳိးျဖစ္၍ ထူးျမတ္သည္။
ထုိခြင့္ျပဳခ်က္တစ္လတြင္ ႀကိဳက္ရာရက္တစ္ရက္၊ ထုိတစ္ရက္တြင္လည္း
တစ္ႀကိမ္သာ လွဴရေသာဒါနထူးျဖစ္သည္။ လွဴသည့္အခါတြင္လည္း
ယေန႔လွဴေသာကထိန္သကၤန္းကို ကထိန္အလွဴခံ သံဃာေတာ္မ်ား အေနျဖင့္
ယေန႔ပင္လွ်င္ ဝိနည္းကံႏွင့္အညီ ေန႔ခ်င္းၿပီး ကထိန္ခင္းရသည္။
ေနာက္ေန႔အရုဏ္ကူးသြားလွ်င္ထိုသကၤန္းသည္ ကထိန္ခင္းႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့ဘဲ
ပုပ္သိုးသြားေတာ့သည္။ထို႔ေၾကာင့္ ကထိန္သကၤန္းကို မသိုးသကၤန္းဟူ၍လည္း
တင္စားေခၚေဝၚၾကသည္။
မိုးေပၚက် ဒါနထူးျမတ္သည္။
ကထိန္အလွဴသည္ အလြန္သန္႔ရွင္းဖုိ႔လုိအပ္ပါသည္။ ေက်ာင္းတုိက္ရိွ
ရဟန္းတစ္ပါးပါးက ‘ဒကာမႀကီးတုိ႔ ဦးဇင္းတုိ႔ေက်ာင္း မွာဒီႏွစ္
ကထိန္မရိွဘူး’ ဟု ကထိန္ရခ်င္၍ ႀကိဳတင္ကာ
ေရလာေျမာင္းေပးသေဘာမ်ဳိးႏွင့္ ေျပာ၍ခင္းေပးေသာ ကထိန္အလွဴသည္
ကထိန္မေျမာက္ေတာ့၊ ကထိန္မဟုတ္ေတာ့ေပ။
ထုိကထိန္ကုိခံယူမည့္ေက်ာင္းမွ သံဃာေတာ္တစ္ပါးပါးက
ႏႈတ္ႁမြတ္ေျပာၾကားျခင္းမပါရိွပဲ မုိးေပၚက် မုိးေရေပါက္ မုိးေရစက္
ကဲ့သုိ႔ အၿငိအတြယ္ကင္းၿပီး သဒၶါ သန္႔သန္႔စင္စင္ျဖင့္လာလွဴေသာ
အလွဴမ်ဳိးျဖစ္ရမည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ စင္ၾကယ္ေသာ အလွဴျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္
ကထိန္အလွဴသည္ မြန္ျမတ္ေပသည္။
ကထိန္ျဖစ္ရန္ အေၾကာင္းဖန္
ကထိန္ျဖစ္ေပၚလာရေသာသမိုင္းေၾကာင္းေနာက္ခံမွာဤသို႔ျဖစ္သည္….။
စုိစြတ္သည့္ မုိးရာသီသံုးလအတြင္း ခရီးသြားလာျခင္းရပ္ဆုိင္း၍
ေက်ာင္းတုိက္ထဲတြင္ ဝါဆုိဝါကပ္ကာ ပရိယတ္၊ ပဋိပတ္
သာသနာ့အလုပ္ ကုိအားထုတ္ေတာ္မူၾကသည့္ သာသနာ့ဝန္ထမ္း ရွင္ရဟန္းတုိ႔အား
ဝါကြ်တ္ၿပီးသည္ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ႔၏ ႏွလံုးသားဝယ္ႏုိးၾကားလာသည္ကား
“ကထိန္လွဴမည္” ဟူ၍ျဖစ္သည္။
ထုိကထိန္အလွဴ လွဴျဖစ္ရန္ အေၾကာင္းက ေရွးခတ္တုန္းက
သကၤန္းအလြန္ရွားပါးခဲ့ၾကေသာ ေကာသလ ဘုရင္မင္းႏွင့္ အေဖတူ အေမကြဲ
ညီေနာင္ရဟန္းသံုးဆယ္ တုိ႔ကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ရွင္ေတာ္ဘုရားက ထိုအလွဴကုိ
ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့ေပသည္။
ဘုရားရွင္သည္ သာသနာျပဳခရီး တစ္ေထာက္ႂကြခ်ီေတာ္မူရင္း
ကပၸါသိကေတာအုပ္အတြင္း ထုိညီေနာင္ သံုးဆယ္ တုိ႔ကုိ
ေတြ႕ဆံုခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။
ထုိညီေနာင္ သံုးဆယ္တုိ႔သည္ ခ်စ္ဇနီးမယား ကုိယ္စီႏွင့္ ေတာအုပ္ထဲသုိ႔
ေပ်ာ္ပြဲစားထြက္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သံုးဆယ္ထဲတြင္ တစ္ဦးေသာ မင္းသားမွာ
ကုိယ္ပုိင္ဇနီးမယားမရိွ၍ အေပ်ာ္မယ္တစ္ဦးကုိ ငွါးရမ္းေခၚေဆာင္လာခဲ့ျခင္းက
မင္းသားသံုးဆယ္တုိ႔ကုိကြ်တ္ တမ္းခရီးဆီတုိ႔ ဦးတည္ေစခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
မင္းသားသုံုးဆယ္တုိ႔သည္ ေတာအုပ္အတြင္း ေပ်ာ္ပြဲႀကီး ဆင္ယင္က်င္းပရင္း
ေမာပန္းကာ အိပ္ေမာက် ကုန္ၾကသည္။ အေပ်ာ္မယ္ကေတာ့ မအိပ္ေပ်ာ္ႏုိင္ေပ။
သူမမွာ မင္းသားတုိ႔ေလာက္ မျပည့္စံုသည့္အတြက္ အကြက္ေကာင္းကို
ေခ်ာင္းကာေသာက္စား ယစ္မူး၍ အိပ္ေပ်ာ္ေနၾကေသာ မင္းသားတုိ႔၏
ေကာင္းႏုိးရာရာ ရတနာမ်ားကုိ ခြ်တ္ယူထြက္ေျပးေလသည္။ အိပ္ေရးဝ၍
ႏုိးထလာမွ အေၾကာင္းစံုသိရိွရေပသည္။
ထုိအမ်ဳိးသမီးကုိ ေတြ႕ရာသခၤ်ဳိင္း ဓားမဆုိင္းဘဲ အေသသတ္ရန္
ဓါးလွံတဝင့္ဝင့္ ရွာပံုေတာ္ဖြင့္ၾကေတာ့သည္။
သို႔ရာတြင္ ရွာသည္က အေပ်ာ္မယ္၊ ေတြ႕သည္က ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ…။
ရွင္ေတာ္ဗုဒၶကုိ ဝုိင္း၍ ေမးၾကေတာ့သည္၊
အရွင္ဘုရား…… ဤေနရာမွ အမ်ိဳးသမီးတစ္ ဦး ရတနာထုပ္ႏွင့္ ေျပးသြားသည္ကုိ ျမင္လုိက္ပါသလား….တဲ့…။
သတၱဝါတုိ႔၏ ဣေႁႏၵအႏု အရင့္ကုိ ဖန္ခြက္ထဲတြင္ေရကုိ ျမင္သကဲ့သို႔
ေကာင္းစြာျမင္ႏုိင္ေတာ္မူေသာ ဗုဒၶက၊ မင္းသားတုိ႔ အား
မိန္းမေပ်ာက္ကုိရွာတာႏွင့္ မိမိကုိယ္ကုိ ရွာတာ ဘယ္ဟာကအက်ိဳးရိွသနည္းဟု
ေမးခြန္းစတင္လုိက္ရာ ပါရမီရွင္ မင္းသားမ်ားအ လုိအေလ်ာက္
ဒူးမ်ားေကြးညြတ္သြားရင္း မိမိကုိယ္တုိင္ပင္ မိမိကုိယ္တြင္ရွာတာ
ေကာင္းေၾကာင္းၿပိဳင္တူေလွ်ာက္ထားမိၾကသည္။
ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ မိန္႔ခြန္းေတာ္ျမတ္သည္၊ မင္းသားတုိ႔အတြက္
မဂ္ဖုိလ္လမ္းကုိ ေျဖာင့္တန္းေစခဲ့သည္။ သူတုိ႔သည္
ယခင္ဘဝမ်ားစြာသံသရာ တစ္ေကြ႕က ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ ကုိယ္တုိင္ တု႑ိလ
ဝက္ဘဝျဖစ္ခဲ့ရသည့္တခ်ိန္ ေပ်ာ္ပြဲစားျပဳလုပ္ရန္ ဝက္သားလုိ အပ္၍
ဗုဒၶအေလာင္းေတာ္ဝက္ႏွင့္ ညီေတာ္အာနႏၵာအေလာင္းေတာ္ ဝက္ကေလးတုိ႔အား
ဝက္ပုိင္ရွင္ အဖြါးအုိကုိ အရက္တုိက္ ကာေရာင္းေစခဲ့သည္။
ထုိအခါ ညီေတာ္အာနႏၵာအေလာင္းေတာ္ ဝက္ကေလး ေသေဘးကုိေၾကာက္လွ၍
ေနာင္ေတာ္အနားတြင္ ငိုယိုသည္ကုိတရား
စကားေျပာရင္း ထုိမင္းသားညီေနာင္သံုးဆယ္တုိ႔အားလည္း တရားသံေဝဂ
ရေစခဲ့သည့္အျပင္ တစ္သက္လံုး ဒါန၊ သီလ၊ ကုသုိလ္ တုိး ပြားေစခဲ့သည္။
ထုိုပါရမီမ်ဳိးေစ့တုိ႔သည္ ယၡဳဖူးပြင့္ခြင့္ ၾကံဳရေပၿပီ။
ဗုဒၶစကားသည္ ဟုတ္မွန္ေပသည္။ တစ္သံသရာလံုး ကုိယ့္ခႏၶာကုိ
ဥာဏ္နဲ႔ရွာၾကည့္ရန္ကို မရွာတတ္၊ ရွာရေကာင္းမွန္းမသိ၍ သူ မ်ားကုိပဲဲ
ရွာေဖြခဲ့ၾကသည္။ သူမ်ားကုိရွာသျဖင့္ မိမိတြင္ ဒုကၡရွည္ရန္
ဖန္တီးစုေဆာင္းၾကသည္။ အကုသုိလ္ အျပစ္ႂကြယ္သထက္ ႂကြယ္ေအာင္ ေန႔ေရာညပါ၊ ေန႔မအားညမနား စုေဆာင္းတတ္ခဲ့ၾကသည္။ အေၾကာင္းျပည့္စုံသည္ႏွင့္ ထုိအေၾကာင္းမ်ားက အက်ိဳးတရားတစ္ခုစီ ထုတ္လုပ္ေပးသည္ကုိ အပါယ္တြင္္ ခါးစည္း၍ခံစားခဲ့ရသည္။ အုိေဘးေတြ အထပ္ထပ္၊ နာေဘးေတြ အဖံုဖံု၊ ေသေဘးေတြ အေလာင္းခ်င္းထပ္ ေျမႀကီးထု ယူဇနာခ်ီ တုိးတက္လာေအာင္ အေၾကာင္းေတြကုိ အက်ိဳးလုပ္ၿပီး ေပးဆပ္ခဲ့ရသည္မွာ ဆုိတာမသိေတာ့ေလာက္ေအာင္ျဖစ္ခဲ့ၿပီ။
မိမိကုိယ္ထဲ ဥာဏ္နဲ႔ရွာၾကည္ေတာ့မွ ငါမေတြ႕ သူမေတြ႕ပဲဲ ေေဖါက္ျပန္ေျပာင္းလြဲေနသည့္ ရုပ္၊လက္သင့္ခံစားေနရသည့္ေဝဒနာ၊ အမွတ္အသားျပဳေပးေနရသည့္ သညာ၊မွတ္ႏွိဳင္ဖို႔ခံစားႏွိဳင္ဖို႔ သိႏွိဳင္ဖို႔ အျမဲတမ္းတြန္းအားေပး ေနရသည့္ သခၤါရ၊မသိပဲေန၍မရ သိေပးေနရသည့္ စိတ္ အေပါင္းအစုကိုုသာ ေတြ႕ရိွေနရေပသည္။
တရားႏွင့္ၾကည့္ရင္းက သူတို႔၏ခႏၶာတြင္အရႈခံ တရားေလးေတြ၏မၿမဲမႈကုိ
ရွဳဥာဏ္ႏွင့္ ေကာင္းေကာင္းျမင္၊ မၾကည့္ခ်င္ေတာ့ ေလာက္ေအာင္
ဥာဏ္မုန္းမုန္းကာ၊ ဒုကၡဆံုးသြားေတာ့မွ ဒုကၡကုန္ဆံုးရာ နိဗၺာန္ကုိ
ဥာဏ္အျမင္ႏွင့္ ျမင္ေတြ႔ သြားၾကေပလိမ့္မည္။
နိဗၺာန္ကုိျမင္ရမွ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာရွည္အျဖစ္မွ
လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းကိုသေဘာေပါက္ၾကလိမ့္မည္။
ပါရမီရွင္ မင္းသားသံုးဆယ္တုိ႕မွာ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ၏ သစၥာစကားအဆံုးမွာ
ေသာတာပန္ေအာက္မနည္း အနာဂါမ္ထက္မပုိ မင္းသားအားလံုးသည္ပင္ အရိယာစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္သြားၾကေတာ့သည္။ ရဟန္းျပဳေပးရန္ေတာင္းပန္မႈေၾကာင့္ ‘ဧဟိဘိကၡဳ’
ရဟန္းေတာ္မ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကရသည္။ ရဟန္းျဖစ္ဖုိ႔ရန္ ပင္ပန္းျခင္းမရိွသည္မွာ
အတိတ္ဘဝ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္က သကၤန္းသပိတ္လွဴခဲ့ေသာ ပါရမီကုသုိလ္မ်ဳိးေစ့
စုိက္ခဲ့မႈေၾကာင့္ျဖစ္၏။ ထုိကဲ့သုိ႔ ကုသုိလ္မ်ဳိးမရိွပါက သပိတ္သကၤန္း
မျပည့္မခ်င္း လုိက္ရွာေနရေပအံုးမည္။ ယၡဳေတာ့ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶက
လူဝတ္ေၾကာင္ျဖစ္ေသာထိုသူတုိ႔ကုိ ‘ဧဟိဘိကၡဳ’ ‘ခ်စ္သားရဟန္း လာခဲ့ေလာ့’
ဟုေခၚလုိက္သည္ႏွင့္ လူ႕အသြင္ေပ်ာက္ကာ အားလံုးသပိတ္လြယ္ၿပီးသား ကၤန္းဝတ္ ရံုၿပီးသား အဆင္သင့္ရဟန္းေတာ္မ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုမင္းသားသံုးဆယ္တို႔အရိယာျဖစ္သြားၿပီးေနာက္သာသနာမွာခိုင္မာစြာရပ္တည္
ေနႏိုင္ၿပီဟုသိရွိေတာ္မူၿပီးေသာရွင္ေတာ္ဗုဒၶသည္သာသနာျပဳခရီးဆက္လက္ႂကြခ်ီေတာ္မူခဲ့ေတာ့သည္။
ထိုရဟန္းေတာ္ျမတ္အသစ္စက္စက္သံုးဆယ္တို႔သည္
အရိယာအျဖစ္ႏွင့္တစ္ႀကိမ္မွ်သာ ဖူးခြင့္ရလိုက္သည့္ ဗုဒၶရုပ္ပံုေတာ္၊
တစ္ႀကိမ္မွ်သာ နာၾကားခြင့္ရလိုက္ေသာ ခ်ိဳၿမိန္ေကာင္းျမတ္လွသည့္
တရားေတာ္အသံတို႔ကို ဆက္လက္ဖူးေျမွာ္လို၊ နာၾကားလိုေသာသဒၶါ
ဆႏၵျပင္းျပစြာႏွင့္ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶရွိရာဆီမွန္းၿပီး ခရီးလွမ္းရင္း
သာဝတၱိၿမိဳ႕မွ ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္ မေရာက္မွီသာေကတၿမိဳ႔မွာ
ဝါဆိုဝါကပ္ေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။
သာဝတၱိႏွင့္ သာေကတၿမိဳ႕မွာ ၆ ယူဇနာ ေဝးကြာသည္။
ႏို႔စို႔ကေလးအေမႏွင့္ခြဲေနရသကဲ့သို႔ တရားႏို႔ ဆာေလာင္စြာႏွင့္ ဝါဆိုဝါကပ္ေနခဲ့ ရေပသည္။ ဝါကြ်တ္သည္ႏွင့္ခရီးဆက္ခဲ့ၾကသည္။
မိုးကမျပတ္တတ္ေသး၊ရြံ႕ႏြံ႕ေစးေပါမ်ား၊လွိ်ဳေျမာင္ေတာင္ၾကား
စမ္းအိုင္မ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္ လာခဲ့ၾကရေသာ ႏုနယ္ေသာ မင္းသားတျဖစ္လဲ
ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ အလြန္ပင္ပန္းကာ သကၤန္းမ်ားလည္း မိုးေရစိုရႊဲ၍
လဲစရာနတၳိ သနားစရာအတိႏွင့္ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶေရွ႕ေတာ္္မွာ ျပားျပားေမွာက္ကာ
ဝပ္ခ်ဖူးေျမွာ္ေနၾကသည္ကို ဧည့္ဝတ္စကားမိန္႔ေခြ်ၾကားရင္း အတိုင္းမသိ
သနားျခင္းရွိေသာ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶသည္ ထိုမင္းသားသံုးဆယ္တို႔ကိုအေၾကာင္းျပဳကာ
သာသနာေတာ္အတြက္ အရွည္ကိုရည္ေျမွာ္လွ်က္ ဤထူးျခားသည့္ကထိန္အလွဴေတာ္ကို
ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့ေပသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ဗုဒၶဘာသာဝင္တိုင္းသည္ သာသနာေတာ္ႏွင့္ၾကံဳခိုက္
အလွဴမ်ိဳးစံုကို လွဴဖူးေစရန္ ႀကိဳးစားသင့္သည္ျဖစ္သလို၊ ဤထူးျခားလွ သည့္
ကထိန္အလွဴကိုလည္း ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့သည့္
သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔မွစ၍ ခဝဲပန္းတို႔လွိဳင္လွိဳင္ပြင့္သည့္
တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔ အထိတစ္လအတြင္း မိမိကထိန္ခင္းလိုေသာ
ရက္ကိုေရြးခ်ယ္၍ ဒုကၡခပ္သိမ္းကင္းလြတ္ရာ
မေသပန္းတို႔လွိဳင္လွိဳင္ပြင့္ေနသည့္ သႏၱိဓာတ္နိဗၺာန္ကို
ရည္မွန္းေတာင့္တၿပီး လွဴဒါန္းႏိုင္ၾကပါေစ ဟု ဆႏၵျပဳရင္း ဤကထိန္အက်ိဳး
ေဆာင္းပါးေရးသား ပူေဇာ္လိုက္ရေပသည္။
အလွဴမ်ိဳးစံု၊ ေကာင္းမႈထံု၊ အကုန္ရရွိၾကပါေစ။
နိဗၺာန္စခန္း၊ ရည္ေမွ်ာ္မွန္း၊ လွဴဒါန္းတတ္ပါေစ။
အေသလြတ္ကင္း၊ နိဗၺာန္ခ်ဥ္း၊ ဥာဏ္လင္းေပါက္ပါေစ။
ေမတၱာျဖင့္ …. သစၥာပါရမီ အရွင္ဇယတိႆ (စကၤာပူ)
No comments:
Post a Comment