Monday, May 21, 2012

Computer နဲ႔ အၿမဲ အလုပ္လုပ္မယ္ဆိုရင္

ယေန႔ေခတ္ကာလ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ Computer နဲ႔ အၿမဲ အလုပ္လုပ္ေနၾကရပါၿပီ။ Computer ရဲ႕ Monitor ကုိပဲ တစ္ခ်ိန္လုံး ၾကည့္ေနရေတာ့ Monitor က ထုတ္လႊတ္တဲ့ ေရာင္ျခည္ေၾကာင့္ မ်က္စိေတြ အနည္းနဲ႔အမ်ား ဆုိသလုိ ေဘးဥပါဒ္ ျဖစ္လာၾကပါၿပီ။ ေခါင္းကုိက္၊ ဇက္ေၾကာတက္ ေ၀ဒနာလည္း အားလုံးလုိလုိ ခံစားေနၾကရပါၿပီ။ Computer ကုိ အလုပ္ထဲမွာ သုံးတာျဖစ္ျဖစ္၊ ကုိယ္ေရးကုိယ္တာ သုံးတာပဲျဖစ္ျဖစ္ မ်က္စိေတြကို အားစုိက္ထုတ္ ရ တာပါပဲ။ ၾကာလာရင္ မ်က္စိေတြ နာက်င္လာမယ္။ ယားယံလာမယ္။ ေျခာက္ေသြ႕လာမယ္။ အျမင္ေတြ၀ါးၿပီး ျမင္ကြင္းႏွစ္ထပ္ျဖစ္လာမယ္။ Monitor ကေန မ်က္စိကုိခြာၿပီး တျခားကုိၾကည့္လုိက္တာနဲ႔ အေရာင္ေတြကို ျမင္ေန မယ္။ အလင္းေရာင္ကို ၾကည့္ရင္ မ်က္စိစူးမယ္။ အဲဒီလုိ ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ အလုပ္ကို ၾကာရွည္အာ႐ုံစုိက္ႏုိင္ဖုိ႔ ခဲယဥ္း သြားပါၿပီ။ ဆုိးရြားလွတ့ဲ ေရာဂါႀကီးတစ္ခု မဟုတ္ေပမယ့္လည္း စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ရတာပါပဲ။ Computer နဲ႔ အလုပ္လုပ္ရတဲ့ လုပ္ငန္းသဘာ၀ကို ဘယ္လုိမွ ေျပာင္းလဲပစ္ဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့လည္း မ်က္စိအားစုိက္ထုတ္မႈက ေလ်ာ့နည္းေအာင္၊ မ်က္စိကုိ အနား ေပး နည္းေလးေတြကိုပဲ က်င့္သုံးရေတာ့မွာပါပဲ။ မ်က္စိေလ့က်င့္ခန္းေလးလုပ္ၿပီး မ်က္စိအားစိုက္ထုတ္မႈ ကို သက္သာေစႏုိင္ပါတယ္။ သင့္မ်က္ႏွာေရ႕ွတည့္တည့္မွာ လက္ညႈိးေထာင္ၿပီး လက္ညႈိးကို စူးစုိက္ၾကည့္ပါ။ ထုိ႔ ေနာက္ သင့္လက္ညႈိးကို တေျဖးေျဖးခ်င္း မ်က္ႏွာမွ ေ၀းရာသုိ႔ေရႊ႕ၿပီး မ်က္စိအၾကည့္ကို အကြာအေ၀းအတန္ငယ္ ကြာေ၀းေသာ အရာမ်ားေပၚသုိ႔ ေရႊ႕ေပးပါ။ ထို႔ေနာက္ သင့္လက္ညႈိးကို မ်က္ႏွာေရွ႕သုိ႔ ျပန္လည္ထားၿပီး စူးစုိက္ ၾကည့္ပါ။ ၿပီးေနာက္ (၈)ေပအကြာတြင္ရွိေသာ အရာမ်ားကို စကၠန္႔အနည္းငယ္ၾကာေအာင္ စူးစုိက္ၾကည့္ေပးပါ။ သည္ေလ့က်င့္ခန္းကို တစ္ေန႔ကို အနည္းဆုံး (၃)ႀကိမ္ခန္႔ ျပဳလုပ္ေပးပါ။ သင့္ေတာ္ မွန္ကန္ေသာ မ်က္မွန္၊ မ်က္ကပ္မွန္တုိ႔ကိုသာ ၀တ္ဆင္ပါ။ အခ်ဳိ႕ေသာ မ်က္မွန္ မွန္ဘီလူးမ်ား သည္ စာဖတ္ရန္အတြက္ စီမံထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ computer အသုံးျပဳရန္ မသင့္ေလ်ာ္လွပါဘူး။
သင့္အလုပ္စားပဲြကို သင့္မ်က္စိႏွင့္အဆင္ေျပေအာင္ စီစဥ္ထားျခင္းျဖင့္ သက္ေတာင့္သက္သာ ျဖစ္ေစႏုိင္ပါ တယ္။ Monitor ကုိ သင့္မ်က္စိေရွ႕ ၁၈ လက္မ မွ ၃၀ လက္မအတြင္း ေနရာတြင္ထားပါ။ အရြယ္အစားေသး ေသာ စာလုံးမ်ားကို ဖတ္ေသာအခါ Font အရြယ္အစားကုိ ႀကီးေပးပါ။
Monitor ကုိ မ်က္စိႏွင့္တည့္တည့္ေနရာတြင္ထားၿပီး အေပၚေအာက္ေရႊ႕ၾကည့္ေသာအခါ အဆင္ေျပပါေစ။ အကယ္၍ Monitor သည္ သိပ္ျမင္လြန္းေနလွ်င္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ နိမ့္လြန္းလွ်င္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သင့္ လည္ပင္းနာက်င္မႈကုိ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
အကယ္၍ သင့္ Monitor ကို CPU (Central Processing Unit) ေပၚတြင္ တင္ထားမည္ဆုိလွ်င္ CPU ကုိ ၾကမ္းျပင္ေပၚတြင္ ခ်ထားပါ။ အနီးအေ၀း ဘုိင္ဖုိကယ္မ်က္မွန္တပ္ဆင္ထားသူမ်ားသည္ ေခါင္းကို ေနာက္ဘက္ သုိ႔လွန္ကာ ခပ္ေမာ့ေမာ့ၾကည့္မွသာ မ်က္မွန္ေအာက္ပိုင္းႏွင့္အဆင္ေျပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Monitor ကုိ အနည္း ငယ္ ေအာက္ဘက္သုိ႔ ႏွိမ့္ကာထားျခင္းျဖင့္လည္း အဆင္ေျပလြယ္ကူေစပါမယ္။ Keyboard ကုိ Monitor အေရွ႕ တည့္တည့္တြင္သာ ထားပါ။ အကယ္၍ သင့္ Keyboard ကုိ ေဘးဘက္တြင္ထားမည္ဆုိပါက Monitor ဖန္သား ျပင္ႏွင့္ Keyboard ကုိ တစ္လွည့္စီၾကည့္ေနရျခင္းျဖင့္ အလုပ္မတြင္ဘဲ ၾကန္႔ၾကာတတ္ေပသည္။ မ်က္စိကုိလည္း ပုိမုိအလုပ္ေပးရာ ေရာက္ေနပါလိမ့္မည္။
Computer ႏွင့္အလုပ္လုပ္ေနစဥ္ ကုိကားရည္ညႊန္းေသာ စာအုပ္မ်ား၊ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို အနီးအနား တြင္သာ ထားပါ။ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ၾကည့္၍စာ႐ုိက္ေနစဥ္ Monitor ၏ေဘး၊ မ်က္စိႏွင့္တစ္တန္းတည္း ရွိေန ေသာ ေနရာတြင္သာ ထားပါ။
Monitor ၏ အလင္းေရာင္ေတာက္ပမႈကို အၿမဲစစ္ေဆးပါ။ Monitor သည္ အလြန္စူးရွေတာက္ပေနပါက ဖန္ သားျပင္ေပၚတြင္ရွိေသာ အရာမ်ားကို ေတြ႕ျမင္ရသည္မွာ ခက္ခဲၿပီး ၾကာလွ်င္ မ်က္စိပ်က္ေစႏုိင္ပါတယ္။ Monitor ကုိ ပိတ္ထားၿပီး Monitor ၏ အေရွ႕တည့္တည့္၌ထုိင္ကာ အလင္းေရာင္ကို စစ္ေဆးပါ။ အခန္းတြင္ မီးအလင္းေရာင္၊ ေနေရာင္၀င္မႈႏွင့္ ပုံရိပ္ထင္မႈတုိ႔ကုိ စစ္ေဆးပါ။ ျဖစ္ႏုိင္လွ်င္ Monitor ကုိ အလင္းေရာင္လာ သည့္ ေနရာႏွင့္ ေထာင့္မွန္အေနအထား ေနရာတြင္ထားပါ။ ေခါင္းေပၚမွလာေသာ မီးအလင္းေရာင္မ်ားကို ပိတ္ ပစ္ပါ။ စာေရးျခင္း၊ စာဖတ္ျခင္းအတြက္ အလင္းေရာင္လုိအပ္ပါက အေနအထား၊ ေနရာအေျပာင္းအေရႊ႕ လုပ္ႏုိင္ ေသာ စားပဲြတင္မီး (Adjustable Desk Lamp) ကုိ အသုံးျပဳလွ်င္ အသင့္ေတာ္ဆုံး ျဖစ္ပါတယ္။
ျပဴတင္းေပါက္၊ နံရံအျဖဴကဲ့သုိ႔ေသာ အလင္းေရာင္ျပန္လာေစႏိုင္ေသာ ေနရာမ်ား၏ အေရွ႕၌ Monitor ကုိ မထားလွ်င္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ Monitor ေပၚမွ စာမ်ားကို ဖတ္ရသည္မွာ သက္ေတာင့္သက္သာႏွင့္ အလြယ္ကူဆုံး ျဖစ္သည့္အေနအထားတြင္သာ ျဖစ္ေစရန္ Monitor ေတာက္ပမႈကို အၿမဲမွန္မွန္ၫွိေပးရန္ လိုအပ္ ပါတယ္။
Monitor ကုိ ေန႔စဥ္ ဖုန္သုတ္ေပးပါ။ Monitor ေပၚတြင္ ဖုန္မႈန္႔မ်ားျဖင့္ ညစ္ပတ္ေနျခင္းကလည္း Monitor ဖန္သားျပင္ ေတာက္ပမႈႏွင့္ အလင္းျပန္မႈျပႆနာမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္တဲ့အတြက္ မပ်င္းမရိႏွင့္ ေန႔စဥ္ ဖုန္သုတ္အလုပ္ကေလး လုပ္ၾကရေအာင္။
အခုဆုိလွ်င္ အဖုိးထုိက္တန္လွတဲ့ မ်က္စိမ်ားအတြက္ စိတ္ခ်လက္ခ် ျဖစ္ႏုိင္သလုိ Computer ႏွင့္ အလုပ္လုပ္ ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားမွာလည္း အလုပ္တြင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္...။

(ဟနစံ ၏ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္အလုပ္လုပ္ၾကရာ၀ယ္...) စာအုပ္အား ကူးယူေဖာ္ျပထားပါသည္။

မိုဒမ္ဆိုတာ ဘာလဲ?

မိုဒမ္ (Modem) လို႔ေခၚတဲ့ စက္ပစၥည္းတစ္ခုနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးခ်င္ပါတယ္။ စာဖတ္သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ေတြ႔ဖူးျမင္ဖူးၾကမွာပါ။ သုိ႔ေပမယ့္ ဒီေခတ္ထက္ အရင္ေခတ္ေတြက တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သုံးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက ျမန္ႏွဳန္းျမင့္ အင္တာနက္ေတြ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသုံးမျပဳပဲ၊ အလြန္ေႏွးေကြးတဲ့ တယ္လီဖုန္းလိုင္း ကတစ္ဆင့္ အင္တာနက္သုံးရတဲ့ (Dail-up Connection) ေခတ္တုန္းကလိုေပါ့ .. ဥပမာအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေပါ့။

ဒီလိုဆိုေတာ့ တယ္လီဖုန္းလိုင္း မွတစ္ဆင့္ အင္တာနက္သုံးရင္ (Dail-up) လို႔ေခၚဆိုပါတယ္။ အဲဒီ တယ္လီဖုန္းနဲ႔ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ဆက္မွဳ လုပ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ အေပၚမွာ ေျပာသလိုပဲ (Modem) မိုဒမ္လိုပါမယ္။ မိုဒမ္ မရွိရင္ တယ္လီဖုန္းမွ တစ္ဆင့္ အင္တာနက္ခ်ိတ္ဆက္ဖို႔ လုံး၀မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။


အဲဒီလိုဆိုေတာ့ ေမးစရာ ေမးခြန္းအခ်ဳိ႕ေပၚလာမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာလဲဆိုေတာ့ .. မိုဒမ္က ဘာျဖစ္လု႔ိ တယ္လီဖုန္းနဲ႔ အင္တာနက္ခ်ိတ္ဆက္တဲ့ ေနရာမွာ မရွိမျဖစ္ သုံးရတာလဲ? … ။ ေမးသင့္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္ .. သူက မရွိမျဖစ္လိုအပ္ပါတယ္။ ၾကည့္ရမယ္ဆိုရင္ တယ္လီဖုန္းဆိုတာက (Analog Signal) အန္နေလာ့လိုင္းေၾကာင္းနဲ႔ (data) အခ်က္အလက္ေတြကို (Destination)လို႔ေခၚတဲ့ ဦးတည္ခ်က္သို႔ ေရာက္ရွိေအာင္ ပို႔ေဆာင္ေပးပါတယ္။ (Analog) အေၾကာင္းကို ေနာက္အခန္း တစ္ခုမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္ . .. ဖတ္ရွဳရန္အတြက္ .. (ဒီမွာႏွိပ္ပါ)။


ဇာတ္လမ္းက အခုမွ စပါတယ္ .. :P ။ က်ေနာ္တို႔ သုံးေနတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာဆိုတာက (0 or 1) ပဲ နားလည္ပါတယ္။ “သုည”နဲ႔ “တစ္”ေပါ့ဗ်ာ။ (0 or 1) လို႔ေျပာလိုက္ရင္ အဲဒါ(Digital) ျဖစ္ပါတယ္။ Digital ဆိုတာက ဂဏန္း(၂)လုံးပဲ နားလည္တဲ့ စနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ (သုည) သို႔မဟုတ္ (တစ္) ဒါအကုန္ပဲ :D ။ ဆန္းတယ္ေနာ္ .. (သုည)က ဘာကို ရည္ရြယ္လဲဆိုေတာ့ (မရွိဘူး/ပိတ္ထားတယ္ = Off)လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီမွာ (1) ဆိုတာက (ရွိတယ္/ဖြင့္ထားတယ္ = On) လို႔ အဓိပၸါယ္ ထြက္ပါတယ္တဲ့။ အဲဒီလိုပဲ 01010011 ေတြနဲ႔ပဲ အလုပ္လုပ္တဲ့ စနစ္ကို (Digital) စနစ္လို႔ ေခၚဆိုသတ္မွတ္ပါတယ္။ Digital ရဲ႕ Signal လိုင္းေၾကာင္းဟာ Analog နဲ႔ ကြားျခားမွဳေၾကာင့္ သူတို႔(၂)ေယာက္ ခ်ိတ္ဆက္မွဳ ျပဳလုပ္ဖို႔ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္က လူမ်ဳိးျခား ႏွစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေယာက္စကား တစ္ေယာက္ နားမလည္ၾကပါဘူး။


ကဲ .. သူတို႔ႏွစ္ဦးၾကားေျပလည္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ရန္အတြက္ “စကားျပန္” လိုလာပါတယ္။ အဲဒီစကားျပန္က အျခားသူမဟုတ္ပါဘူး အခုဏအေပၚမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ (Modem) ႀကီးသာ ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်။ သူက (modulator-demodulator) ဆိုတဲ့ မူရင္းအဓိပၸါယ္က ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

Analog —–> (Modem) <—– Digital

အက်ဥ္းခ်ဳပ္အရ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ .. ကြန္ပ်ဴတာဆိုတာ (Digital) ကိုပဲ နားလည္တဲ့ (Digital Device) ပစၥည္းတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တယ္လီဖုန္းလိုင္းက (Digital) ကို နားမလည္ပါဘူး။ Analog ကိုသာ နားလည္ပါတယ္။ ထုိကဲ့သုိ႔ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး နားမလည္ေသာ ပစၥည္းႏွစ္ခု တြဲၿပီးအသုံးျပဳလိုပါက ၾကားခံပစၥည္း (Translator) ဘာသာျပန္ ပစၥည္းလုိအပ္ပါတယ္။ အဲဒါ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တဲ့ Modem အေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္ခင္ဗ်ား … ။ ေမာသြားတာပဲ .. ဟီး :P …. ။ မရွည္ရွည္ေအာင္ ေရးတယ္ မထင္ပါနဲ႔ ခင္ဗ်ာ။ အတတ္ႏိုင္ဆုံး ရုိးရွင္းေအာင္ ကိုယ္နားလည္သလိုေလး ေရးလိုက္မိလို႔ပါ။

မိုဒမ္အမ်ဳိးအစားမ်ား

မိုဒမ္ (Modem) အမ်ဳိးအစား (၂)မ်ဳိးရွိပါတယ္။

(1) Internal Modem (စက္ထဲမွာ ကဒ္ဆိုက္ထည့္ရတာပါ)
(2) External Modem (ပုံမွာ ျပထားတဲ့အတိုင္းပါပဲ)

(1) Internal Modem စက္အတြင္းပိုင္းမွာ စုိက္ၿပီးသုံးရတဲ့ အမ်ဳိးအစားျဖစ္တဲ့အတူ Desktop (or) Laptop ကြန္ပ်ဴတာ ေတြမွာ ေတြ႔ရမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ စားပြဲခုံေပၚမွာ ေနရာမယူေတာ့ဘူးေပါ့။ သူ႔မွာ အေပါက္ (၂)ေပါက္ပဲ ပါပါတယ္။ တယ္လီဖုန္း အ၀င္ေပါက္နဲ႔ အထြက္ေပါက္။ သူ႔အတြက္ ကြန္ပ်ဴတာ Motherboard မွာ ကဒ္ဆိုက္ၿပီးသုံးရတဲ့အတြက္ (Power) သီးသန္႔ေပးဖို႔ မလိုအပ္ပါဘူး။

(2) External Modem ဆိုတာက က်ေနာ္တို႔ စားပြဲခုံေပၚမွာ ေတြ႔ေတြ႔ေနရတဲ့ စက္ပစၥည္းေလး တစ္ခုပါ (Dail-up) အင္တာနက္ စနစ္ သုံးဖူးသူတိုင္း ေကာင္းေကာင္းရည္းႏွီး ကၽြမ္း၀င္ပါတယ္။ သူ႔မွာလည္း ထုိနည္းတူ တယ္လီဖုန္းအ၀င္/ထြက္ အတြက္ အေပါက္(၂)ေပါက္ ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ (Data) လမ္းေၾကာင္း (USB) ပါေကာင္းပါပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ Power ေပးဖို႔အတြက္လည္း လိုအပ္ပါတယ္။

မသိေသးတဲ့ သူေတြအတြက္ပါ။

HTML ဆိုတာဘာလဲ?

HTML ဆိုတာကို အရွည္ေျပာရရင္ေတာ့ Hyper Text Markup Language လုိ႕ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ ဟိုလူကေျပာ ဒီလူကေျပာ ေျပာေျပာေနၾကမယ့္ HTML ဆိုတာဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ဘယ္အခ်ိန္ၾကည့္ၾကည့္ ဘယ္ website ကိုၾကည့္ၾကည့္ ျမင္ရသမွ်ကို web browser ကျပႏုိင္ဖုိ႕ အတြက္ အဓိကလုိတဲ့ file တစ္ခု (သို႕မဟုတ္) text file တစ္ခုပါပဲ။
အခုအခ်ိန္မွာ XHTML ဆိုတဲ့ standard မွီတဲ့ HTML language သာ သံုးေတာ့ေပမယ့္ အဲ့ဒီ့ XHTML ကိုလည္း အမ်ားအားျဖင့္ HTML လုိ႕သာေခၚၾကပါတယ္။
ဘာကြာလည္းေတာ့ ေခါင္းေနာက္သြားမွာ စိုးတဲ့အတြက္ ေနာက္မွပဲ ရွင္းျပပါေတာ့မယ္။ လုိရာကိုပဲေျပာျပီး HTML ဘယ္ကစလဲ? ဘယ္သူထြင္လဲ? ဘယ္တုန္းကလဲ? စတဲ့ သမုိင္းသင္ခန္းစာေတြ ကိုေက်ာ္လုိက္ရေအာင္။

HTML ဘယ္လုိေရးမလဲ?

လြယ္ပါတယ္။ Notepad နဲ႕ ေရးပါတယ္။ တကယ္လုိ႕ notepad နဲ႕ တျဖည္းျဖည္း html ကို နားလည္လာျပီဆိုရင္ web development အတြက္သံုးႏုိင္တဲ့ IDE တစ္ခုခုကို ေျပာင္းသံုးျပီး ဆက္ေရးႏုိင္ပါတယ္။
HTML မွာ Tag ေတြကို သံုးျပီး mark up လုပ္ပါတယ္။ Tag အမ်ိဴးအစားေပၚမူတည္ျပီး ဘာျပေပးရမယ္ဆိုတာကို web browser က ၾကည့္ျပီး ျပေပးပါတယ္။
ဥပမာ <a> ဆိုတဲ့ Tag မ်ိဴးကိုေတြ႕ရင္ anchor သုိ႕ link ျပေပးရမယ္၊ <p>...</p> ဆုိတဲ့ tag မ်ိဴးကိုေတြ႕ရင္ ၾကားထဲမွာရွိတဲ့ စာကို paragraph တစ္ခုအေနနဲ႕ ျပေပးရမယ္ေပါ့။
HTML tag ေတြမွာ characteristic ေလး တခ်ိဳ႕ ရွိပါတယ္။ သူတုိ႕ေတြမွာ
  1. အေၾကာင္းရွိတယ္
  2. ေဆြမ်ိဴးရွိတယ္
  3. အစနဲ႕ အဆံုးရွိတယ္

အေၾကာင္းရွိတဲ့ HTML tag

HTML tag ေတြမွာ သူတို႕ကိုယ္ပိုင္ အေၾကာင္းအရာေလးေတြ (Attribute ေတြ) ရွိပါတယ္။
ဥပမာ Link တစ္ခုကိုေရးတဲ့ HTML tag တစ္ခုဟာ
<a href="http://mmhan.net" title="Go to mmhan.net">Go to mmhan.net</a> ဆိုရင္
အဲ့ဒီ anchor link ရဲ႕ attribute ေတြဟာ href နဲ႕ title ပါပဲ။
အဲ့ဒီ့ attribute ေတြဟာ HTML tag ရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပံု၊ display ျပပံုကို သတ္မွတ္ပါတယ္။
ဒီဥပမာမွာ href ဆိုတဲ့ attribute ဟာ ဒီ link ကို click ႏွိပ္လုိက္ရင္ ဘယ္သြားမယ္လုိ႕ ေျပာေပးျပီး၊ title ဆိုတဲ့ attribute ဟာ ဒီ link ေပၚမွာ mouse တင္ထားရင္ ဘယ္စာ ျပရမယ္ ဆိုတာမ်ိဴးကို သတ္မွတ္ေပးတာေပါ့။

ေဆြမ်ိဴးရွိတဲ့ HTML tag

ေဆြမ်ိဴးရွိတယ္လုိ႕ ဘာလုိ႕ေျပာရလဲဆိုေတာ့ သူတုိ႕ေတြဟာ Tree Structure နဲ႕ ရွိေနလုိ႕ပါ။ ေအာက္က code ကို တခ်က္ၾကည့္ၾကည့္ပါ။
view plaincopy to clipboardprint?
  1. <div id="foo">  
  2. <div id="bar">  
  3. <h1>I'm a child of <div id="bar"></h1>  
  4. <h2>Me too!!</h2>  
  5. </div>  
  6. <h3>I'm sibling of <div id="bar"></h3>  
  7. </div>  

I'm a child of <div id="bar">

Me too!!

I'm sibling of <div id="bar">

အဲ့ဒီ့ code မွာေတြ႕ရတဲ့ အတိုင္းပဲ၊ <div id="foo"> ဆုိတဲ့ division tag ဟာ တျခား HTML tag ေတြနဲ႕ယွဥ္ရင္ tree structure ရဲ႕ အေပၚဆံုးမွာရွိေနျပီး၊ သူ႕ရဲ႕ child ေတြ အျဖစ္ <div id="bar"> နဲ႕ <h3> ဆုိတဲ့ heading-3 tag ရွိပါတယ္။
HTML ကိုေရးျပီဆိုရင္ အဲ့ဒီ့လုိပဲ tree structure နဲ႕ေရးရပါတယ္။

အစနဲ႕ အဆံုးရွိတဲ့ HTML tag

HTML ေရးျပီဆိုရင္ အစနဲ႕ အဆံုး tag ေတြ မရွိမျဖစ္ ရွိရပါတယ္။
အေပၚမွာျပသြားတဲ့ code အရ <div id="foo"> ရဲ႕ child ေတြကို အုပ္ထားတဲ့ </div> ဟာ သူ႕ရဲ႕ အဆံုး tag ပါ။
<h1> ရဲ႕ အဆံုး tag ဟာ </h1>၊ <h2> ရဲ႕ အဆံုး tag ဟာ </h2> ျဖစ္ျပီး <h3> ရဲ႕ အဆံုး tag ဟာ </h3>၊  ပါ။
ဒီေတာ့ အဆံုး tag ကိုေရးခ်င္ရင္ အစ tag ရဲ႕ < အျပီးမွာ / ထည့္ရတယ္လုိ႕ ေတြ႕ပါလိမ့္မယ္။
တစ္ခါတစ္ေလမွာေတာ့ child မရွိတဲ့ HTML tag ေတြရွိတတ္ပါတယ္။
ပံုျပတဲ့ <img> tag ဟာ အဲ့ဒီ့ထဲက တစ္ခုေပါ့။
သူ႕ကိုေရးတဲ့အခါမွာေတာ့
<img src="http://somedomain.com/someimage.jpg" width="100" height="100" /> ဆိုျပီး tag ရဲ႕ အဆံုး > မတိုင္ခင္မွာ / ကိုထည့္ျပီး အဆံုးသတ္ ေပးရပါတယ္။
ကဲ အခုေလာက္ဆုိရင္ေတာ့ HTML နဲ႕ ေမးထူးေခၚေျပာ အဆင့္ေလာက္ထိ အကၽြမ္းတ၀င္ရွိသြားျပီေပါ့… Expert မ်ား အေနနဲ႕ ကၽြန္ေတာ္ လုိတာမ်ားရွိခဲ့ရင္ comment ထဲမွာ ေျပာေပးၾကပါလုိ႕…
မသိေသးတဲ့ သူေတြအတြက္ပါ။

Online တြင္ မိမိအေကာင့္ လံုျခံဳေရးအတြက္ အဆင့္ (၁၀) ဆင့္

၁) မိမိ ဖြင့္ေသာ Website သည္ Official Site ၿဖစ္ရန္
အြန္လုိင္းမွာ တစ္ခ်ဳိ႕ေသာ Website ေတြက လာေရာက္လည္ပတ္သူကုိ ဒုကၡေပးႏုိင္တဲ႔ malicious
code ေတြ / virus ေတြကို ၿမွပ္ႏွ႔ံထားတတ္ပါတယ္.. ဒါကလည္း search engine
နဲ႔ အခ်ဳိ႕ေသာ Social Site ေတြကေန ၀င္လာတဲ႔ Link
ေတြေၾကာင့္လည္းၿဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိအသုံးၿပဳတဲ႔ website က
Official Site ၿဖစ္မွသာ ပုိၿပီးစိတ္ခ်ရပါတယ္။ Official Site မွာေကာ
malicious code ေတြထည့္လုိ႔မရဘူးလားဆုိေတာ့ ရပါတယ္.. ဒါေပမဲ႔ ၄င္းတုိ႔ရဲ႕
Webmaster က အဲလုိလုပ္ရင္ တရားစြဲခံေနရမွာေပါ႔။ freehosting နဲ႔ တစ္ခ်ဳိ႕
unofficial site ေတြဆုိရင္ ၄င္း site က မိမိကုိဒုကၡေပးလုိ႔ ဘယ္သူ႔
တရားစြဲရမွန္းမသိဘူးၿဖစ္ေနလိမ့္မယ္။ ဥပမာ
(http://www.worldwidemyanmar.com/ ဘာေၾကာင့္ Official Site ၿဖစ္တာလဲ ?
http://www.worldwidemyanmar.com/about တရား၀င္မွတ္ပုံတင္ထားေသာ လုပ္ငန္း
ကုမၸဏီၿဖစ္ၿခင္း ) ေနာက္တစ္ခုက အမ်ားအသိအမွတ္ၿပဳထားတဲ႔ personal
portfolio ေတြ နဲ႔ forums ေတြ။ ဒါက
အနည္းငယ္သိေအာင္အၾကမ္းၿဖင္းရွင္းၿပတာ....

၂) မွန္းဆရခက္ေသာ password ေပးၿခင္း
တစ္ခ်ဳိ႕က password ကုိ ၄င္းတုိ႔ရဲ႕ name ေပးတယ္။ တစ္ခ်ဳိက name နဲ႔ေမြးသကၠရာစ္ေပါင္းေပးတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက keyboard က အစဥ္လုိက္ကုိေပးၿခင္းပါ .. asdf123 , qwerty, နဲ႔ name + 12345 စသည့္ေပးၾကတယ္။
ေနာက္ဆုံးတစ္ခုက dictionary ကစာသားပါ။ password ေပးေတာ့မယ္ဆုိရင္ dictionary ထဲက စာသားကုိ
ဘယ္ေတာ့မွမေပးပါနဲ႔.. တစ္ခ်ဳိက lover, flower, angel, arsenal
စသည့္ၿဖင့္ေပးၾကပါတယ္။
ဒီလုိမ်ဳိး password ေတြကုိ ကြန္ပ်ဴတာ အသုံးၿပဳတာတာ ၀ါရင့္ေနတဲ႔သူက ခန္႔မွန္းၿပီး ရယူသြားႏုိင္ပါတယ္။
ရုိးရွင္းတဲ႔ Password အတြက္ လြယ္ကူစြာပဲ bruteforce လုပ္သြားလုိ႔ရပါတယ္။

၃) ဘယ္ေတာ့မွ မိမိ password ကုိ email & chat messenger နဲ႔မပုိ႔ပါနဲ႔

တစ္ခါတစ္ေလမွာ တစ္ခ်ဳိက ၄င္းတုိ႔ရဲ႕ password ကုိ အခ်င္းခ်င္း chat ေတြ mail
ေတြထဲမွာပုိ႔ထားၾကပါတယ္.. ဒါက အရမ္းအႏၱရာယ္မ်ားပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက
official site ေတြက ဘယ္ေတာ့မွမိမိရဲ႕ password ကုိ လွမ္းမေတာင္းပါဘူး ဘယ္
system မွမရွိပါဘူး။ အကယ္၍ အဲ႔လုိ user name & password
ကုိအေတာင္းခံရရင္ ဒါဟာ Social Engineering ထဲက Phishing Attack လုပ္တာပါပဲ။

၄) Password ကုိမၾကခဏေၿပာင္းပါ။
ကၽြန္ေတာ္သတိထားမိသေလာက္ တစ္ခ်ဳိ႕က ၄င္းတုိ႔ရဲ႕ Password ကုိ အၿမဲတမ္းအေသထားတတ္ၾကတယ္ ၂ ႏွစ္ ၃
ႏွစ္ေလာက္အထိေပါ႔။ တကယ္တမ္းက ဒီလုိ Password ကုိခဏခဏ ေၿပာင္းသင့္ပါတယ္။

၅) ကုိယ္ပုိင္ကြန္ပ်ဴတာကုိသုံးပါ။

အကယ္၍ မိမိက အမ်ားသူငွာသုံးတဲ႔ Cyber & Hot spot
လုိေနရာမ်ဳိးမွာသုံးမယ္ဆုိရင္ သတိထားရပါတယ္။ Banking & Online
Transaction ေတြဆုိရင္လုံး၀ကုိမသုံးသင့္ပါဘူး။ မိမိကြန္ပ်ဴတာတြင္ပဲသုံးပါ။
အကယ္၍ plublic ေနရာေတြမွာသုံးခဲ႔ရင္ auto complete သုိ႔မဟုတ္ save
password ဆုိတဲ႔ web browser ကေမးတာကုိ no နဲ႔သာေၿဖပါ။ အသုံးၿပဳၿပီးပါက IE
ဆုိရင္ Tools > Internet Options > Content > AutoComplete.
Uncheck option “User names and passwords on forms” and click on “Clear
Password”. Click “OK" လုပ္ပါ။ FireFox ဆုိရင္ Clear Recent History or
Clear Private Data ကုိလုပ္ပါ။ မိမိရဲ႕ သုံးေနေသာကြန္ပ်ဴတာတြင္ မည္သည့္
ဟက္ကင္း software မွမရွိေအာင္ၾကည့္ပါ။

၆) မိမိကြန္ပ်ဴတာတြင္း Firewall, Antivirus, Antispyware ကုိထည့္ထားပါ။
Firewall, Antivirus, Antispyware ကုိထည့္၍ အၿမဲတမ္း Update လုပ္ေပးပါ။ မိမိရဲ႕ ကြန္ပ်ဴတာကုိ Scan ပုံမွန္ဖတ္ပါ။

၇) မိမိ user name & password ကုိဘယ္ေတာ့မွမသယ္ေဆာင္ပါနဲ႔

ဒါကေတာ့ မိမိရဲ႕ user name & password ကုိ တစ္ခ်ဳိ႕က စာရြက္ေလးနဲ႔ ေရးၿပီး မွတ္ထားပါတယ္။ ဒါကလည္း အႏၱရယ္မ်ားပါတယ္။

၈) မိမိရဲ႕ အေကာင့္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေရး
ဆုိလုိတာက အကယ္၍ Gtalk သာသုံးမယ္ဆုိရင္ မိမိအေကာင့္ကုိဘယ္ဆီက လာသုံးတယ္ဆုိတာကုိ
စစ္ဖုိ႔ Last Activity on this account ဆုိတာပါပါတယ္.. ဒီလုိစစ္ၿခင္းၿဖင့္
တစ္ၿခားဘယ္ IP ကလာသုံးသြားတယ္ဆုိတာ သိႏုိင္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက မိမိရဲ႕ Inbox / Outbox ေတြကုိ စစ္ပါ ။ ထူးၿခားတဲ႔ အရိပ္အေရာင္ေတြ႔က password ကိုေၿပာင္းပါ။

၉) မိမိသုံးေသာ Browser ရဲ႕ Cache ကုိဖ်က္ပါ
ဘယ္ site သုိ႔မဟုတ္ ဘယ္ကြန္ပ်ဴတာပဲ သုံးသည္ၿဖစ္ေစ တစ္ၿခားသူတစ္ေယာက္ မိမိရဲ႕
ေၿခရာကုိ မလြယ္တကူမလုိက္ႏုိင္ဖုိ႔ cache ကုိရွင္းဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဥပမာ IE
ဆုိရင္ clicking Tools > Internet Options > Delete Cookies and
Delete Files

၁၀) ေနာက္ဆုံး ကြန္ပ်ဴတာ ႏွင့္ အင္တာနက္ သတင္းကုိ ေစာင့္ၾကည့္ပါ

မိမိတုိ႔က ကြန္ပ်ဴတာ & အင္တာနက္သုံးတာၿဖစ္တဲ႔အတြက္ မိမိတုိ႔ရဲ႕ လုံၿခံဳေရးအတြက္
သတင္းထူးမ်ားကုိ လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာ website ေတြမွာ ပုံမွန္ဖတ္ရႈေပးပါ။

Privacy ဆုိတာ အမွန္ကုိအေရးၾကီးပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေၿပာေနက်စကားတစ္ခြန္းရွိပါတယ္။
အဲ႔ဒါကေတာ့ အလကားရတဲ႔ ေမးလ္၊ အေကာင့္သူမ်ားသိသြား
အေရးမၾကီးဘူးလုိ႔မမွတ္နဲ႔ ဟက္ကာေတြ ခုိးတာ မိမိတုိ႔ရဲ႕ အေကာင့္ကုိမဟုတ္ဘူး
မိမိတုိ႔ရဲ႕ Info ကုိခုိးတာပါ။


***  Eleven November မွကူးယူ ေဖၚျပပါသည္ ။

အပါယ္ေလးဘုံအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ

လူခ်မ္းသာ နတ္ခ်မ္းသာ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ ဟူေသာ သမၸတၱိသုံးမ်ဳိး၏ ျဖစ္ေၾကာင္း
ကုသုိလ္ေကာင္းမွဳကုိ အယ-ဟုပါဠိလုိ ေခၚသည္။
(တိ၀ိဓသမၸတၱိေယာ အယႏၱိ ဂစၦႏၱိ ပ၀တၱႏၱိ ဧေတနာတိ အေယာ-ကုိ ဘာသာျပန္ျခင္းျဖစ္သည္)။
အယေတာ+အပဂေတာ အပါေယာ၊ ေကာင္းမွဳမွကင္းေသာ (ကုသုိလ္ေကာင္းမွဳတုိ
့ကုိျပဳခြင့္မ်ားစြာ မရ၊ အကုသုိလ္ေတြသာ မ်ားျပားလွေသာ) ဘုံဌာနကုိ
အပါယ-အပါယ္ဘုံဟု ေခၚသည္။

အပါယ္ေလးဘုံဟူသည္ (၁) ငရဲ၊ (၂) တိရိစၦာန္ (၃) ၿပိတၱာ (၄) အသုရကာယ္ဟု
ေလးမ်ဳိးရွိသည္။

*ငရဲခန္း*

ခ်မ္းသာသုခ နည္းနည္းမွ် မရွိေသာေၾကာင့္ နိရယ-နိရဲ- ငရဲ-ဟုေခၚေ၀ၚၾကသည္။
ထုိငရဲကား သဥၹိဳ၀္း ကာဠ သံဃာတႏွင့္ ေရာရု၀ႏွစ္ တာပန္ႏွစ္ တြက္စစ္ အ၀ီစိ-
ဟုရွစ္ထပ္ရွိ၏။ ယူဇနာ ႏွစ္သိန္းေလးေသာင္း အထုရွိေသာ ဤေျမႀကီး၀ယ္ ေအာက္
တစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္းမွာ ေက်ာက္ေျမျဖစ္၍ အထက္ တစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္းသာလွ်င္
ပကတိေျမသား ျဖစ္သတဲ့။ အထက္ေျမသားအတြင္း၌ ထုိငရဲႀကီးရွစ္ထပ္ တည္ရွိေနရကား
တထပ္ႏွင့္ တထပ္အကြာေ၀း မွာ (တသိန္းႏွစ္ေသာင္းကုိ ရွစ္ျဖင့္စား၍) ယူဇနာ
တစ္ေသာင္း ငါးေထာင္စီကြာေ၀းသတဲ့။
ဆုိလုိရင္ကား လူ ့ျပည္မွ ယူဇနာ တစ္ေသာင္း ငါးေထာင္ေ၀းေသာ အရပ္၌ သဥၹိဳ၀္း
ငရဲတည္ရွိ၏။
ထုိေနာက္ ယူဇနာ တစ္ေသာင္း ငါးေထာင္ေ၀းေသာ အရပ္၌ ကာဠသုတ္ ငရဲတည္ရွိ၏။
ဤသုိ ့စသည္ျဖင့္ တစ္ထပ္ႏွင့္ တစ္ထပ္ ယူဇနာ တစ္ေသာင္း ငါးေထာင္စီေ၀းသည္ ဟူလုိ။

*ယမမင္း*

စာတုမဟာရာဇ္နတ္တုိ ့တြင္ အပါအ၀င္ျဖစ္ေသာ ေ၀မာနိကၿပိတၱာမင္းကုိပင္ ယမမင္း
ဟုေခၚ၏။ တခါတရံ နတ္စည္းစိမ္ခံစား၍ တစ္ခါတေလမွာမူ မေကာင္းမွဳကံအက်ိဳးကုိ
(ရုိးရိုးၿပိတၱာမ်ားကဲ့သုိ) ခံစားရရွာေသး၏။ ထုိယမင္းကား တစ္ေယာက္သာမက
အမ်ားအျပား ပင္ရွိေလသည္။ လူ ့ဘုံ၌ အစုိးရမ်ား ရုံးထုိင္သလုိ ယမမင္းမ်ားလည္း
ငရဲဘုံ၏ တံခါးေလးဖက္ ၌ရုံးစုိက္ၾကၿပီးလွ်င္
ငရဲသုိ ့ေရာက္လာေသာ သူမ်ားကုိ စစ္ေဆးေမးျမန္းၾက၏။ သုိ ့ေသာ္ ငရဲသုိ
့ေရာက္လာေသာသူတုိင္း အစစ္ေဆးခံရသည္မဟုတ္။ အကုသုိလ္ႀကီး၍ ျပစ္မႈထင္ရွား သူတုိ
့မွာ တခါတည္း ငရဲသုိ ့ က်ကုန္၏။ အကုသုိလ္နည္းပါး သူမ်ားအတြက္ လြတ္လုိလြတ္ ျငား
အေနအားျဖင့္ ယမမင္းထံ အစစ္ေဆးခံခြင္ ရၾကေပသည္။ ထုိ ့ေၾကာင့္ ယမမင္း၏
စစ္ေဆးမႈမွာ အျပစ္ရွာလုိ၍ မဟုတ္၊
လြတ္သင့္က လြတ္ခြင့္ရေစလုိေသာေၾကာင့္သာ ျဖစ္သည္။

*ငရဲထိန္း*

ဤငရဲထိန္းမ်ားလည္း စတုမဟာရာဇ္နတ္မ်ဳိး အပါအ၀င္ နတ္ဘီလူး နတ္ရကၡိဳသ္မ်ားတည္း။
ထုိငရဲထိန္းမ်ား၏ အလုပ္ကား အနည္းငယ္ေသာ အကုသုိလ္ျဖင့္ က်ေရာက္လာေသာ သူမ်ားကုိ
ယမမင္းထံသုိ ့ပုိ ့ျခင္း၊
ငရဲသုိ ့ေရာက္ၿပီးသူမ်ားကုိ လက္မရြံ ့အာဏာသားတုိ ့ကဲ့သုိ ့ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ
သတ္ပုတ္ရုိက္နက္ျခင္း ပင္တည္း။
ငရဲမီးစေသာ အႏၱရာယ္တုိ ့လည္း ကံေၾကာင့္ျဖစ္ရေသာ ကမၼပစၥယဥတုဇရုပ္မ်ား ျဖစ္ၾကရကား
ငရဲခံရမည့္ သူမ်ား၌သာ
ပူေလာင္ ၍ ထုိငရဲထိန္းတုိ ့၌ မပူေလာင္ေခ်။

*ယမင္းစစ္တမ္း*

အမ်ားၾကားဖူးနား၀ရွိေအာင္ ေဒ၀ဒူတသုတ္ပါဠိေတာ္လာ ယမမင္း၏ စစ္တမ္းကုိ
အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွ်ျပဦးမည္။
လူ ့ျပည္မွာ ရွိေနေသာ (၁) ကေလး (၂) သူအုိ (၃) သူနာ (၄) သူေသ (၅) အက်ဥ္းသမား
ဤငါးဦးသားကုိ ယမမင္း
ေစလႊတ္အပ္ေသာ တမန္ေတာ္ႏွင့္ အလားတူေသာေၾကာင့္ ေဒ၀ဒူတ-ဟုေခၚေ၀ၚရသည္။
(ေဒ၀-ယမမင္း၊ ဒူတ-တမန္းေတာ္)။

ယမမင္းသည္ မိမိထံေမွာက္သုိ ့ေရာက္လာေသာ ငရဲသားမ်ားကုိ ေဒ၀ဒူတ ငါးမ်ဳိးကုိ
ေဖၚျပလ်က္ စစ္ေဆးေလ့ရွိသည္။

ယမမင္း။ ။ ေမာင္မင္း- လူ ့ျပည္မွာတုန္းက က်င္းႀကီး က်င္ငယ္ကုိိပင္
မသုတ္သင္နိဳင္ပဲ က်င္ႀကီးက်င္ငယ္ထဲ၌ လူးကာလွိမ့္ကာ ေနရရွာေသာ ကေလးမ်ားကုိ မေတြ
့ဘူးခဲ့ဘူးလား?

ငရဲသား။ ။ ေတြ ့ခဲ့ဘူးပါသည္ဘုရား

ယမမင္း။ ။ မိမိကုိယ္တုိင္ နားလည္ေသာအရြယ္သုိ ့ေရာက္တဲ့အခါ ထုိကေလးမ်ားကုိ
ၾကည့္ရႈ ့၍ ငါသည္ ဘာမွနားမလည္ရွာေသာ ယခုလုိ ကေလးသူငယ္ျဖစ္ဖုိ ့ရာ ေနာင္အခါ
ပဋိသေႏၶ ေနရဦးမည္။ ပဋိသေႏၶေနျခင္းသေဘာကုိ မလြန္ေျမာက္နိဳင္ေသးပါတကား။ ယခုႏွယ္က
ကုိယ္ႏွဳတ္ စိတ္မ်ားကုိ ေစာင့္စည္းလ်က္ ေကာင္းေကာင္းႀကီး ေနမွေတာ္မည္-ဟု
အၾကံအစည္းမ်ား မျဖစ္ခဲ့ဘူးလား ေမာင္မင္း။

ငရဲသား။ ။ ကြ်န္ေတာ္ ေမ့ေလ်ာ့သည့္အတြက္ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈကုိ စိတ္မ၀င္စားမိခဲ့ပါ။

ယမမင္း။ ။ ေမာင္မင္း- မေကာင္းမႈကုိ ေဆြးမ်ဳိး ဉာတကာ ဆရာမိဘ စသူတုိ ့က
ျပဳေပးၾကသည္ မဟုတ္။ ေမာင္မင္း ကုိယ္တုိင္ ျပဳခဲ့သမွ် အျပစ္ဒဏ္ကုိ ေမ့ေလ်ာ့သူတုိ
့ထုံးစံ အတုိင္း ေမာင္မင္း ခံရေခ်ေတာ့မည္။

ယမမင္းအား အမွ်ေ၀ရက်ဳိး။ ။ ဤနည္းအတုိင္း သူအုိကုိ ညႊန္ျပ၍ ဒုတိယ တစ္ႀကိမ္ေမး၏။
သူနာကုိ ညႊန္ျပ၍ တတိယတစ္ႀကိမ္ ေမး၏။ သူေသကုိညႊန္၍ စတုတၳ တစ္ႀကိမ္၊
အက်ဥ္းသမားကုိ ညႊန္၍ ပဥၥမ တစ္ႀကိမ္ ေမး၏။ ငါးႀကိမ္တုိင္းေအာင္ ေမး၍
ကုသုိလ္ေကာင္းမႈ ကုိ သတိမရေသးလွ်င္ ယမမင္းကုိတုိင္ ထုိသူ၏ ကုသုိလ္ျပဳစဥ္က
မိမိအား အမွ်ေ၀ဖူးသလား ဟုစဥ္းစား၏။ စဥ္းစား၍ ရလွ်င္ ထုိကုသိုလ္ကုိ ေဖၚ၍ ျဖစ္ေစ၊
မိမိက ဘာသာသတိရ၍ ျဖစ္ေစ ကုသုိလ္ကုိ သတိရသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ငရဲမွလြတ္ေျမာက္၍
နတ္ျပည္ေရာက္သူမ်ားလည္း အမ်ားပင္။ ထုိေနရာမ်ဳိးက်မွ မိမိကုသုိလ္မ်ား
အားထားရေၾကာင္း ထင္ရွာသည္။ ယမမင္း စဥ္းစား၍ မရေသာအခါ ဆိတ္ဆိတ္ေနရေတာ့၏။ ထုိအခါ
ငရဲသားကုိ ငရဲထိန္းတုိ ့ယူေဆာင္ လ်က္ အမ်ဳိးမ်ိဳး ႏွိပ္စက္ၾကေလေတာ့သည္၊။
(ထုိ ့ေၾကာင့္ ကုသုိလ္ျပဳေသာအခါ ယမမင္းအား အမွ်ေ၀သင့္သည္)၊

တိရိစၦာန္ဘုံ။ ။ တိေရာ အဥၥႏၱီတိ တိရစၦာနာ- ဖီလာ၊ အလ်ားလုိက္သြားတက္ေသာေၾကာင္း၊
တိရိစၦာန္ေခၚသည္။ လူနတ္တုိ ့ကဲ့သုိ ့မတ္မတ္မသြားဘဲ အလ်ားလုိက္တက္ေသာ
သတၱ၀ါမ်ားျဖစ္သည္။ သူတို ့အတြက္ ဘုံသီးျခားမရွိ။ တိရိစၦာန္အမ်ားစု
စုေ၀းေနထုိင္ရာ အရပ္ကုိပင္ တိရိစၦာန္ဘုံ-ဟု ေခၚစမွတ္ျပဳရသည္။
ထုိတိရိစၦာန္မ်ားကား ကုန္း၌ေနေသာ သားေကာင္အမ်ဳိးမ်ိဳး ငွက္အမ်ဳိးမ်ဳိး ေျမြစေသာ
သတၱ၀ါးမ်ားႏွင့္ ေရ၌ေနေသာ ငါးလိပ္စေသာ သတၱ၀ါမ်ားတည္း။

ၿပိတၱာဘုံ။ ။ သုခသမုႆယေတာ ပက႒ံ ဧႏၱီတိ ေပတာ- သုခအေပါင္းမွ ေ၀းေသာအရပ္သုိ ့
ေရာက္ေသာသတၱ၀ါမ်ားကုိ ၿပိတၱာ-ဟုေခၚသည္။ ဘုံသီးျခားမရွိ။ ၿပိတၱာတုိ ့
ေနရာျဖစ္ေသာ ေတာ၊ ေတာင္၊ ျမစ္ေခ်ာင္း၊ သုႆာန္စေသာ အရပ္မ်ားကုိပင္
ၿပိတၱာဘုံ-ဟုေခၚရသည္။ ဤၿပိတၱာမ်ားကား တေစၦ၊ မွင္စာ၊ သူရဲ၊ ဘီးလူမွ
စ၍အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိ၏။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မစားရ မေသာက္ရ အခ်ဳိ ့မွာ လူမ်ား၏
ထမင္းလုံး၊ ဟင္းေပါက္၊ သလိပ္၊ ခြ်ဲ၊ တံေထြး၊ မစင္ စသည္တုိ ့ကုိသာစားေသာက္ရသည္။

အသုရကာယ္။ ။ အသုရာဟူသည္ ၿပိတၱာမ်ဳိးပင္ ျဖစ္၏။ အသုရာအေပါင္း၏ ေနရာအရပ္ကုိ ပင္
အသုရကာယ္ဘုံဟု ေခၚသည္။ ထုိအသုရာတုိ ့သည္၊ သမုဒၵရာ ဂဂၤါျမစ္ကမ္း စသည္၌ ေနတက္ၾက၏။
အင္မတန္ မြတ္သိပ္ဆာေလာင္ၾကသည္။ တခ်ိဳ ့အသုရာတုိ ့မွာ ဘုရားႏွစ္
ဆူ သုံးဆူ ပြင့္ေသာ္လည္း တစ္ႀကိမ္မွ် မစား မေသာက္ၾကရေလကုန္။

အသုရာအမ်ိဳးမ်ိဳး။ ။ ဤၿပိတၱာအသုရာအျပင္ အသုရာအမည္ရေသာ အျခားအမ်ိဳးအစား
လည္းရွိေသး၏။ (၁) ျမင္းမုိရ္ေတာင္ေအာက္၌ ေနေသာ နတ္မ်ား၊ (၂)
ဘုမၼစုိးနတ္ႀကီးမ်ား
ကုိမွီခုိကပ္ရပ္လ်က္ ဣဒၶိပါဒ္ႏုံ ့နဲ ့လွေသာ နတ္ကေလးမ်ား၊ (၃) တစ္ခါတစ္ခါ
နတ္ကဲ့သုိ ့ စည္းစိမ္ခံစား၍ တစ္ခါ တစ္ခါ ၿပိတၱာကဲ့သုိ ့ ဒုကၡခံရေသာ
ေ၀မာနိကၿပိတၱာမ်ား၊ (၄) ေလာကႏၱရိတ္ငရဲမ်ား။

*အရွင္နာယကာလကၤာရ*

လူတစ္မ်ိဳးရွိသည္

*ေလာကၾကီးတြင္ လူတစ္မ်ိဳးရွိသည္……*
ကိုယ္ႏွင့္အတူရွိေနေသာ အခ်ိန္မ်ားတြင္ အစားအေသာက္ေကာင္းမ်ားကို ကိုယ့္အတြက္  အျမဲခ်န္ထားတတ္ၿပီး ရာသီဥတုေအးလွ်င္ အေႏြးထည္ထပ္ဖို႕၊ အျပင္ထြက္လွ်င္ အစစ အရာရာ  သတိႏွင့္ေနဖို႕ ဂရုတစိုက္ အျမဲမွာတတ္သည္။ တစ္ခါတစ္ရံ ထိုအေျပာမ်ားကို ကိုယ္က  နားပူသည္ဟု ထင္ခဲ့ေသာ္လည္း စိတ္ထဲတြင္မူ ေႏြးေထြးေသာ ေမတၱာကိုခံစားရသည္။ ကိုယ့္မုန္႕ဖိုးလိုေသာ အခ်ိန္လက္ျဖန္႕ေတာင္းလွ်င္ ပိုက္ဆံရွာရသည္မွာ မည္မွ်ခက္ခဲေၾကာင္း၊ ပိုက္ဆံ၏ တန္ဖိုးကို ေျပာျပတတ္သည္။ ပါးစပ္က တပ်စ္ေတာက္ေတာက္ေရရြတ္ေနေသာ္လည္း လက္က ပိုက္ဆံကမ္းေပး ေနတတ္သည္။  ထိုလူမ်ိဳးကို *မိဘ* ဟုေခၚသည္။

*ေလာကၾကီးတြင္ လူတစ္မ်ိဳးရွိသည္……*
အမွားအမွန္ ခြဲျခားသိျမင္ေအာင္ သြန္သင္ဆံုးမတတ္ၿပီး သားသမီးအရင္းခ်ာကဲ့သို႕  ပဲ့ကိုင္လမ္းညႊန္တတ္သည္။ စည္းကမ္းတြင္ ခ်မွတ္ေပးတတ္ၿပီး ဗဟုသုတမ်ားကို  မွ်ေ၀ေပးတတ္သည္။ ဆူပူၾကိမ္းေမာင္းျခင္းမွာလည္း လူေတာ္လူေကာင္းျဖစ္ေစခ်င္ေသာ ေစတနာသာလွ်င္ျဖစ္သည္။ ထိုလူမ်ိဳးကို *ဆရာ* ဟုေခၚသည္။

*ေလာကၾကီးတြင္ လူတစ္မ်ိဳးရွိသည္……*
တစ္ခါတစ္ရံ ကိုယ္ႏွင့္ရန္ျဖစ္တတ္ၿပီး စကားႏိုင္လည္းလုတတ္ေသးသည္။ ကိုယ့္ေ၀စုကို  လုစားတတ္ၿပီး မိဘကိုလည္း အတိုင္အေတာလုပ္တတ္ေသးသည္။ သို႕ေသာ္ ကိုယ့္ကို တစ္ျခားသူမ်ားထက္ ပိုခ်စ္ၿပီး ပိုဂရုစိုက္တတ္သည္။ အေရးၾကံဳပါက ေသြးနီးၾကသည္။ ထိုလူမ်ိဳးကို *ေမာင္ႏွမ* ဟုေခၚသည္။

*ေလာကၾကီးတြင္ လူတစ္မ်ိဳးရွိသည္……*
မေတြ႕မျမင္ရလွ်င္ လြမ္းေနတတ္ၿပီး ေတြ႕ျပန္လွ်င္ ရင္ေတြခုန္က ဆြံအေနတတ္သည္။
စိတ္ထဲ၊ အေတြးထဲတြင္ အျမဲလႊမ္းမိုးေနတတ္ၿပီး ႏွစ္ႏွစ္ျခိဳက္ျခိဳက္
အိပ္မေပ်ာ္ေအာင္လည္း အိပ္မက္ထဲထိ ၾကီးဆိုးေနတတ္သည္။ ကိုယ့္အတြက္ အလွပဆံုးႏွင့္
အခ်ိဳၿမိန္ဆံုး ပန္းသီးေလး တစ္လံုးလိုပင္။
ထိုလူမ်ိဳးကို *ခ်စ္သူ* ဟုေခၚသည္။

*ေလာကၾကီးတြင္ လူတစ္မ်ိဳးရွိသည္……*
တျခားသူ မသိေသာ ကိုယ္၏ လွိဳ႕၀ွက္ခ်က္မ်ားကို သူသိသည္။ ကိုယ္စာမရေသာ အခ်ိန္တြင္
ရွင္းျပတတ္ၿပီး ကိုယ္အမွားလုပ္မိေသာ အခ်ိန္တြင္ ကိုယ့္ဘက္မွ ရပ္တည္ၿပီး
၀န္ခံေပးတတ္သည္။ အားငယ္ေသာ အခ်ိန္တြင္ အားေပးတတ္ၿပီး၊ ၀မ္းနည္းေနသည့္
အခ်ိန္မ်ားတြင္ ႏွစ္သိမ့္တတ္သည္။ ကိုယ္အဆင္ေျပလွ်င္ သူ႕ကို ေမ့ေနတတ္ၿပီး
အဆင္မေျပေသာ အခ်ိန္မ်ားတြင္ ကိုယ္ရင္ဖြင့္သမွ်ကို စိတ္ရွည္ရွည္ႏွင့္
နားေထာင္ေပးတတ္သည္။ ကိုယ္ႏွင့္အတူရွိေနမည့္ အခ်ိန္မ်ားက ခ်စ္သူတစ္ေယာက္ထပ္ပင္
ၾကာရွည္ခိုင္ၿမဲတတ္သည္။
ထိုလူမ်ိဳးကို *သူငယ္ခ်င္း* ဟုေခၚသည္။

*ေလာကၾကီးတြင္ လူတစ္မ်ိဳးရွိသည္……*
မိဘ၏ ဆိုဆံုးမမွဳႏွင့္ ေႏြးေထြးေသာ ေမတၱာေအာက္တြင္ ၾကီးျပင္းလာခဲ့သည္။ ဆရာမ်ား၏
သြန္သင္ဆံုးမ မွဳေအာင္တြင္ အမွားအမွန္ကို ခြဲျခားတတ္လာခဲ့သည္။ ေမာင္ႏွမမ်ား၏
ခ်စ္ခင္မွဳေအာက္တြင္ စည္းလံုးျခင္းေတြ ရယူတတ္လာခဲ့သည္။ ခ်စ္သူ၏
ၾကင္နာယုယမွဳေအာက္တြင္ အခ်စ္စစ္ကို ရွာေဖြတတ္လာခဲ့ၿပီး သူငယ္ခ်င္းမ်ား၏
ကူညီမွဳေအာက္တြင္ ဘ၀၏ တက္လမ္းကို ေရႊးခ်ယ္တတ္လာခဲ့သည္။ ထိုသူမ်ားသည္
ကိုယ့္ဘ၀ထဲသို႕ ဧည့္သည္တစ္ေယာက္လို ၀င္လာၾကသည္။ အခ်ိန္တန္လွ်င္ ထြက္သြားၾကသည္။
သူတို႕သည္ ဘ၀ကို အသိဥာဏ္ႏွင့္ ဗဟုသုတ တိုးပြားေအာင္ ကူညီေပးၾကသည္။ ဘ၀ကို
ေပ်ာ္ရႊင္မွဳမ်ားျဖင့္ စိုျပည္ေစခဲ့သည္။ ထိုသူမ်ားကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း
လွိဳက္လွိဳက္လဲလဲေျပာဖို႕ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ေမ့ေနတတ္သည္။
ထိုလူမ်ိဳးမ်ားမွာ *ကိုယ့္ကိုယ္တိုင္* ပင္ျဖစ္ပါေတာ့သည္။

က်န္းမာစစ္ေဆး သက္ရွည္ေရး က်န္းမာေရးေဆးစစ္ျခင္းႏွင့္ကင္ဆာေရာဂါ

Health Update Journal မွ ကူးယူေဖာ္ျပေပးသည္။ 

နာတာရွည္ ကူးစက္ေရာဂါမဟုတ္တဲ့ ဆီးခ်ိဳ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါေတြက၊ က်န္းမာေရးေဆးစစ္ ... ျခင္းျဖင့္ ေရာဂါျဖစ္လာမည့္ အေရးကို ဘယ္လိုသိရွိကာကြယ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ ထိုက္သင့္သေလာက္သေဘာေပါက္ေပမဲ့ လူအမ်ားေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကတဲ့ တိတ္တဆိတ္လူသတ္သမား၊ ကင္ ဆာေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဘယ္ လိုအက်ိဳးထူးရွိမွာလည္းဆိုၿပီးမိတ္ေဆြ ျဖစ္သူကစပ္စုလာပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က လည္းကင္ဆာေရာဂါဆို တာစသိတာ နဲ႔ေရာဂါအဆင့္လြန္ၿပီး ကုသလို႔မရဘဲ ေသၾကတာျဖစ္လို႔ က်န္းမာေရး ေဆးစစ္လို႔ေကာဘာအေၾကာင္းထူးမွာလည္း ဆိုၿပီး မိမိတို႔အေတြ႕အႀကံဳအရထင္ရာ ျမင္ရာေျပာေနၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကင္ဆာေရာဂါ ဆိုတာ မေတာ္တဆထိခိုက္ဒဏ္ရာရသလို ကူးစက္ေရာဂါေတြလို ႐ုတ္ျခည္းျဖစ္ေပၚလာတဲ့ေရာဂါမဟုတ္ပါဘူး။ ကင္ဆာေရာဂါဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ တယ္ဆိုၿပီး သီးသန္႔အေၾကာင္းရင္းကို မသိၾကေပမဲ့ ဘယ္လိုအေၾကာင္းအျခင္းရာေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈရွိတယ္။
ဘယ္လိုအေျခအေနေတြဟာကင္ဆာ ျဖစ္လာႏိုင္ေျခရွိတယ္ဆိုတာထိုက္သင့္ သေလာက္ေတာ့ သိထားၾကပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းတိုင္းလိုလိုမွာ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္တာမို႔ ကင္ဆာအမ်ိဳး အစားေပါင္းလည္းမ်ားစြာရွိၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကင္ဆာဟာ မ်ိဳး႐ိုးလိုက္တတ္သလို တခ်ိဳ႕ၾကေတာ့ လည္းေနထိုင္စားေသာက္မႈစ႐ိုက္ေတြက ကင္ဆာျဖစ္ေစဖို႔တြန္းပို႔တတ္ပါတယ္။ ရင္သားကင္ဆာ (၅.၁၀%)မွာ ကင္ဆာမ်ိဳး႐ိုးလိုက္တတ္သလိုေဆးလိပ္စီးကရက္ေသာက္သူေတြဟာ အဆုတ္ ကင္ဆာအျဖစ္ပိုမ်ားပါတယ္။ အရက္အေသာက္မ်ားၿပီး အသည္းေရာင္အသားဝါဘီပိုး၊ စီပိုးရွိသူေတြကေတာ့ အသည္းကင္ဆာအျဖစ္မ်ားၿပီး  H.Pylori ပိုးေၾကာင့္ အစာအိမ္အတြင္း အေျမႇးပါးေရာင္ရမ္းတဲ့ေရာဂါရွိ သူေတြကေတာ့ အစာအိမ္ကင္ဆာေရာဂါ ပိုျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။ က်န္းမာေရးေဆးစစ္လို႔ ဒီလိုအက်င့္စ႐ိုက္
ေတြ ေရာဂါေတြရွိေနရင္ေတာ့ ပိုဂ႐ုစိုက္ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး ဒီေရာဂါေတြကို ႀကိဳတင္ကုသေပ်ာက္ကင္းေစပါကကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ၿပီးသား ျဖစ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ အူမႀကီးကင္ ဆာဟာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္အစား နည္းၿပီး အသားစားမ်ားတဲ့သူေတြမွာ ျဖစ္တာမ်ားသလို familial adenoma tous polyposis အသားပိုလံုးေရာဂါေတြ GUlcerative colitis အူမႀကီးအနာျဖစ္ၿပီး ေရာင္ရမ္းတဲ့ ေရာဂါေတြမွာ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ႔ အမွ်ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈဟာလည္း ပို ႀကီးမားလာတတ္ ပါတယ္။ ဒီေရာဂါ ေတြကိုလည္းသတိပိုထားၿပီးေစာင့္ၾကည့္ ပါကကင္ဆာေရာဂါကိုေစာစီးစြာႏုစဥ္ မွာသိရွိ ကုသေပ်ာက္ကင္းေစသလို ကင္ဆာမ ျဖစ္မီထိထိေရာက္ေရာက္ ကုသေပးပါက ကင္ဆာေရာဂါကာ ကြယ္ၿပီးသားျဖစ္သြားတာပါပဲ။ အမ်ိဳးသမီးေတြေရာ အျဖစ္မ်ား တဲ့ ရင္သားကင္ဆာ၊ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာေတြကေတာ့ က်န္းမာေရးေဆးစစ္ရာမွာ အလြယ္တကူလည္း စမ္းသပ္ရွာေဖြေတြ႕ရွိႏိုင္ သလိုကင္ဆာ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့အေျခအေနေတြကိုလည္း စစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္ႏိုင္တာမို႔ ဒီကင္ဆာေရာဂါေတြကို ကာကြယ္ရာမွာ၊ ေပ်ာက္ကင္း ေအာင္ကုသရာမွာ အထူးပဲအက်ိဳးမ်ားလွပါတယ္။ရင္ သားဟာရင္ဘတ္ရဲ႕အေရျပားေအာက္မွာတည္ရွိေနတဲ့ ခႏၶာအစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ၿပီး ထင္သာျမင္သာရွိကာ အလြယ္တကူစမ္းသပ္စစ္ ေဆးႏိုင္တာမို႔ အႀကိတ္အဖုရင္သားမွာ ရွိေနပါက ေစာစီးစြာသိရွိႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာယကံရွင္အေနနဲ႔ လစဥ္ရာသီေပၚ ၿပီး(၁)ပတ္အတြင္းမွာစနစ္တက်ကိုယ့္
ဖာသာကိုယ္ ရင္သားနဲ႔ ခ်ိဳင္းေတြကို
စမ္းၾကည့္ဖို႔ေတာ့လိုအပ္ပါတယ္။(၉၀-၉၅%)ေသာ ရင္သားအႀကိတ္
ေတြဟာကင္ဆာ မဟုတ္ၾကေပမဲ့
(၅.၁၀%)ဟာ ကင္ဆာျဖစ္ေနတယ္
ဆိုတာကိုေတာ့ တတ္သိကြ်မ္းက်င္တဲ့
သမားေတာ္ေတြနဲ႔ျပသ စစ္ေဆးဖို႔
ေတာ့လိုအပ္လွပါတယ္။ သမားေတာ္
ေတြကလည္းမေသခ်ာပါက ရင္သား
ကို အသံလိႈင္း Ultrasound ျဖင့္ စစ္
ေဆးျခင္း၊ ဓာတ္မွန္႐ိုက္စစ္ ေဆးျခင္း
Mammogram မ်ားျပဳလုပ္ၿပီး ကင္
ဆာျဖစ္ႏိုင္၊ မျဖစ္ႏိုင္ကိုဆံုး ျဖတ္ရပါ
တယ္။ ေနာက္ဆံုးလိုအပ္ပါကအသား
စကို ထုတ္ယူစစ္ေဆးျခင္း Biopsy
လုပ္ျခင္းျဖင့္တိက်တဲ့အေျဖကို ရၿပီး
မွန္ကန္တဲ့ၿပီး ျပည့္စံုတဲ့ ကုသျခင္းျဖင့္
ေရာဂါကိုကာကြယ္တားဆီးျခင္းေပ်ာက္
ကင္းေစျခင္းမ်ားျဖင့္ကာယကံရွင္အား
ေရာဂါကင္းေဝးၿပီးအသက္ရွည္ေစရန္
အက်ိဳးျပဳမွာျဖစ္ပါတယ္။
က်န္းမာေရးေဆးစစ္ေဆးတဲ့
အက်ိဳးေက်းဇူးကို မသိနားမလည္
မတတ္ႏိုင္ဘဲ အဝိဇၨာ၊ မိစၦာဒိ႒ိဖံုးလႊမ္း
ေနတဲ့သူေတြကေတာ့ ရမ္းကု ဝိဇၨာ ငါ
ဆရာလုပ္သူကလုပ္၊ နားမလည္သူက
အႀကံျပဳလို႔ တတ္ေရာင္ကားေတြနဲ႔
ကုသႀကၿပီးေနာင္ေရာဂါ အဆင့္ရင့္ၿပီး
ကုသလို႔မရႏိုင္ေတာ့တဲ့အေျခေရာက္မွ
လာျပသၾကတာေတြအေတာ္ေလးမ်ား
ေနၾကပါတယ္။ ကုသလို႔မေပ်ာက္
ကင္းႏိုင္တဲ့အေျခေရာက္မွလာျပေတာ့
ခံစားရမႈသက္သာ႐ံု၊ ပိုအသက္ရွည္႐ံု
ေလာက္သာကုသေပးရၿပီးလူနာဒုကၡ
ေရာက္တာျမင္ေတာ့ ကင္ဆာေရာဂါဆိုတာကုသလို႔မရပါဘူး။ေသတာ
ခ်ည္းပဲ၊ေဆးစစ္လို႔ေကာဘာအေၾကာင္း
ထူးမွာလည္းလို႔ မွားယြင္းစြာယူဆၾက
သူေတြမ်ားလို႔ ယခုလိုက်န္းမာစစ္
ေဆးသက္ရွည္ေရးဆိုၿပီးေဆြးေႏြးရျခင္း
ျဖစ္ပါတယ္။
အျခားေတြ႕ႀကံဳရမ်ားတဲ့ ကင္
ဆာအမ်ိဳးအစားကေတာ့ သားအိမ္
ေခါင္းကင္ဆာပဲျဖစ္ပါတယ္။ သား
အိမ္ေခါင္းဟာလည္း လက္နဲ႔အလြယ္
တကူစမ္းသပ္ႏိုင္ၿပီး မ်က္စိနဲ႔တိုက္
႐ိုက္ၾကည့္႐ႈစစ္ေဆးႏိုင္တဲ့ခႏၶာအစိတ္
အပိုင္းျဖစ္ပါတယ္။Colposcopy
ေခၚတဲ့ မွန္ဘီလူးျဖင့္ စစ္ေဆးပါက
သားအိမ္ဝမွာ ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလြဲေနမႈ
ေတြကို အေသးစိတ္ၾကည့္႐ႈႏိုင္ၿပီး
ကင္ဆာျဖစ္တတ္တဲ့ အေမွးပါးကပဋိ
ဇီဝဆဲလ္ေတြကို ျခစ္ထုတ္စစ္ေဆးၿပီး
ဘာေရာဂါျဖစ္ေနသလဲ၊ ကင္ဆာျဖစ္
ႏိုင္ေျခရွိသလား၊ ကင္ဆာျဖစ္ေနပါ
ကလည္း ဘယ္အဆင့္အထိျဖစ္ေနၿပီ
လဲဆိုတာေတြကိုသိရွိၿပီး လိုအပ္သလို
ကုသေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ပါတယ္။
ဒီကင္ဆာေရာဂါကေတာ့ သားသမီး
မ်ားၿပီး အသက္ရသူေတြမွာအျဖစ္
မ်ားၿပီး ေသြးဆံုးၿပီးမွေသြးျပန္ေပၚတဲ့
လကၡဏာျပတတ္သလို တခ်ိဳ႕မွာေတာ့
ကာမဆက္ဆံတဲ့အခါမွာ နာက်င္မႈ၊
ေသြးဆင္းမႈေတြျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။
ဒီလကၡဏာေတြမေပၚမီ ႀကိဳတင္စစ္
ေဆးကုသေပးရင္ေတာ့ ေရာဂါကို
ကာကြယ္ႏိုင္သလို ကင္ဆာျဖစ္ခဲ့ရင္
လည္း ေစာစီးစြာ ကုသႏိုင္လို႔ေရာဂါ
ေပ်ာက္ကင္းၿပီး သက္တမ္းေစ့ေနႏိုင္
မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရင္သားကင္ဆာမွာ
တိက်တဲ့ကာ ကြယ္ေဆးမရွိေပမဲ့
ဒီသားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ(၇၀-၈၀%)
ခန္႔မွာ
HPV Human Papilloma
Virus
ပိုးဝင္ၿပီး ႏွစ္အေတာ္ၾကာမွ
ျဖစ္တတ္လို႔ ဒီပိုးကိုကာကြယ္တဲ့ ေဆး
ထိုးေပးပါက ထိုက္သင့္သေလာက္
ဒီေရာဂါကိုကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
ဒီကာကြယ္ေဆးက ေဈးႀကီးၿပီး
အနည္းဆံုး(၃)ႀကိမ္ေလာက္ထိုးမွ
အက်ိဳးရွိမွာမို႔ ဒီေဆးကို ဘယ္လိုလူ
ေတြမွာထိုးသင့္တယ္။ ထိုးတဲ့အခါမွာ
ဘာေတြသတိထားသင့္တယ္ ဆိုတာ
ကိုေတာ့ သိထားဖို႔ လိုပါတယ္။ အတို
ခ်ဳပ္ေယဘုယ်တင္ျပရရင္ေတာ့
ဒီေဆးကို အသက္ငယ္စဥ္ Sex life
မစမွီ(၁၂)ႏွစ္က(၂၀)ႏွစ္အတြင္း
လူငယ္ေတြ၊ အပ်ိဳႀကီးေတြ၊ အိမ္
ေထာင္ေရးသစၥာရွင္ေတြမွာသံုးသင့္ပါ
တယ္။ အသက္အရြယ္ရလာၿပီး
ကေလးမ်ားသူေတြ၊ Sex Partner
အေပါင္းအသင္းမ်ားသူေတြအတြက္
ေတာ့ ဒီေဆးက အက်ိဳးျပဳေပးမယ့္
ပဋိဇီဝကမၼဓာတ္တံု႔ျပန္မႈ Antibodies ေတြရွိေနၿပီးသားမို႔ သိပ္အက်ိဳး
မထူးလွပါဘူး။ အျခားသိထားဖို႔က
H.P.V ဗိုင္းရပ္စ္ အမ်ိဳးအစားေပါင္း
Genotype ဗီဇ(၁၀ဝ)ေက်ာ္ရွိၿပီး
Genotype (၃၀)ေလာက္ကသာ
ကင္ဆာျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီ(၃၀)အမ်ိဳး
အစားမွာလည္း မိမိတို႔ႏိုင္ငံ မိမိတို႔
ဌာေနမွာ ဘယ္အမ်ိဳးအစားေတြက
ကင္ဆာျဖစ္ေစတယ္ဆိုတာသိထားၿပီး၊
အဲဒီ Genotype အမ်ိဳးအစားကို
သာတားဆီး ကာကြယ္ေပးတဲ့ Genotype
ပါတဲ့ကာကြယ္ေဆး အမ်ိဳး
အစားေတြကသာတကယ္ထိေရာက္စြာ
တာဆီးကာကြယ္ေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါ
တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကာကြယ္ေဆး
ထိုးေတာ့မယ္ဆိုရင္ မိမိတို႔ အရပ္မွာ
ဘယ္ပိုးေတြေၾကာင့္ သားအိမ္ေခါင္း
ကင္ဆာျဖစ္တာလဲ။ ယခု မိမိမွာ အဲဒီ
ပိုးရွိေနၿပီလား မရွိေသးဘူးလား(တခ်ိဳ႕
ဓာတ္ခြဲခန္းမ်ားတြင္ စမ္းသပ္စစ္ေဆး
ႏိုင္ပါသည္။) မိမိကိုထိုးေပးမည့္ကာ
ကြယ္ေဆးရဲ႕ဗီဇ Genotype နဲ႔ မိမိ
ေနရပ္မွာကင္ဆာျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ဗိုင္းရပ္
Genotype ေလ်ာ္ညီရဲ႕ လားဆိုတာ
ေတြကိုသက္ဆိုင္ရာ သမားေတြထဲမွာ
ေမးျမန္းစံုစမ္းၿပီးမွသာ ေဆာင္ရြက္
သင့္ပါတယ္။ မိမိမွာရွိေနတဲ့Jh Virus ရဲ႕
Genotype နဲ႔ ကာကြယ္ေဆး Genotype
ရွိေနပါကလည္းတံု႔ျပန္တဲ့ Antibodies
ေတြရွိၿပီးသားမို႔ေငြကုန္ၿပီး
ေဆးရဲ႕အႏၱရာယ္သာပိုမ်ားတတ္ပါတယ္။
အကယ္၍က်န္းမာေရးေဆးစစ္ရာ
မွာ သားအိမ္ေခါင္းရဲ႕ပဋိဇီဝဆဲလ္ေတြ
ကင္ဆာျဖစ္ရန္အစပ်ိဳးတဲ့ CIN Cervical
intraepithelial neoplasia နဲ႔
CISCarcinoma insitu အေျခအေန
ေတြေတြ႕ရွိပါက လိုအပ္တဲ့ကုသမႈျဖင့္
ေရာဂါကိုကာကြယ္ျခင္းေပ်ာက္ကင္းေစ
ႏိုင္မႈေတြကိုအက်ိဳးျပဳႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအျပင္ ခႏၶာကိုယ္ကေန ကင္
ဆာ ေရာဂါအမ်ိဳးအစားေတြအေပၚ
လိုက္ၿပီး Tumor Marker ေခၚတဲ့
ပဋိဇီဝကမၼဓာတ္ေတြကို ထုတ္ေပးလို႔
ဒီဓာတ္ပစၥည္းေတြကိုက်န္းမာစစ္ေဆး
ရာမွာစမ္းသပ္စစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ ေရာဂါ
လကၡဏာနဲ႔ စပ္ဟပ္ၫႇိႏိႈင္းၿပီး ဒီဓာတ္
ပစၥည္းေတြမ်ားေနပါက ဘာေရာဂါ
ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာမွန္းဆၿပီး ပိုမိုထိ
ေရာက္တိက်တဲ့ စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈ
ျဖင့္ေရာဂါကိုေစာစီးစြာေတြ႕ရွိကုသေပး
ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္၊အသည္းကင္ဆာမွာ
alpha feto protein colon cancer, CEA (Chorioembryonic antigen,
Ovary Cancer rSm
CA125,
ရင္သားကင္ဆာမွာ
CA15/3 စတာေတြဟာ ေရာဂါရွာ
ေဖြရာမွာ အသံုးဝင္လွသလိုကုသၿပီး
လူနာကို ျပန္ေခၚစစ္ေဆးရာမွာေရာ
ဂါျပန္ၿပီး ျဖစ္ေန၊မေနကိုေဖာ္ထုတ္ရာ
မွာလည္း အသံုးတည့္လွပါတယ္။
ေရာဂါကု သၿပီးလို႔ ဒီဓာတ္ေတြရဲ႕
ပမာဏေလ်ာ့က်ေနေပမဲ့ ေရာဂါျပန္
ျဖစ္တဲ့ Recurrent အေျခအေနမွာ
ေတာ့ ဒီဓာတ္ေတြရဲ႕ ပမာဏဟာ
ျပန္ၿပီးပိုတက္ လာတတ္ပါတယ္။
ဒီေခတ္ေပၚ က်န္းမာေရးစစ္
ေဆးမႈေတြဟာမ်ားစြာအေထာက္
အကူျဖစ္သလို လူနာရဲ႕ ရာဇဝင္နဲ႔
ကိုယ္ေတြ႕စစ္ေဆးမႈဟာလည္း အထူး
အေရးႀကီး၊ အေရးပါလွမႈကို ေနာက္
အပတ္မွာေတာ့ က်န္းမာေရးစစ္ေဆး
ရာမွာ ဘာေတြကိုဘယ္လိုေဆာင္
ရြက္ၾကသလဲဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး
ဆက္လက္ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း
ျဖင့္ နိဂံုးခ်ဳပ္အပ္ပါသည္။

ပါေမာကၡေဒါက္တာျမသိန္္းဟန္

က်န္းမာစစ္ေဆး သက္ရွည္ေရး က်န္းမာစစ္ေဆးရာ သတိထားပါ

Health Update Journal မွ ကူးယူေဖာ္ျပေပးသည္။ 

 
ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ေတြက က်န္းမာ ေရး ေဆးစစ္မႈဟာ ေရာဂါေတြကို ဘယ္လိုႀကိဳတင္သိရွိႏိုင္ဖို႔ စနစ္တက် ၿပီးျပည္စံုေအာင္ ေရာဂါမျဖစ္ခင္၊ ျဖစ္စအေျခအေနေတြမွာကုသေပးႏိုုင္ ပါက ကင္ဆာေရာဂါေရာဂါမ်ားပင္ ေပ်ာက္ကင္းၿပီး အသက္ရွည္က်န္း မာႏိုင္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ဥစၥာကံေစာင့္၊ အသက္ဥာဏ္ေစာင့္ ဆိုတဲ့ စကားနဲ႔အညီ မိမိက်န္းမာေရး ကို ဥာဏ္ကူၿပီး ေစာင့္ေရွာက္ေပးျခင္း ျဖင့္ က်န္းမာစြာ အသက္ရွည္ေနထိုင္ ႏိုင္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာလည္း က်န္းမာေရးေဆးစစ္တယ္ဆိုတာ ဘာပါလဲ။ ဘယ္လိုစစ္ေဆးတာပါလဲ။ ဘာေတြကိုစစ္ေဆးတာလည္းဆိုတာ သိထားဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ပါတယ္။
ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ က်န္း မာေရး ေဆးစစ္တယ္ဆိုတာ မိမိရဲ႕ လက္ရွိ က်န္းမာေရးအေျခအေနဟာ အေထြေထြအားျဖင့္ ဘယ္လိုရွိေန သလဲ။ မိမိရဲ႕ခံစားေနရမႈနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီး ဘာေရာဂါေတြျဖစ္ေနၿပီလဲ၊ ဘာ ေရာဂါေတြေကာ ျဖစ္လာႏိုင္သလဲ ဆိုၿပီး ေရာဂါလကၡဏာေတြ ထင္ရွား ေပၚမလာခင္ စစ္ေဆးစမ္းသပ္မႈေတြ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ေပၚလာလို႔ ေဆး႐ံုေဆးခန္းေတြမွာ သမားေတာ္ေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြး၊ စမ္းသပ္စစ္ေဆးခံယူတာကေတာ့ ေရာဂါလကၡဏာအရ ဘာေရာဂါေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ ပိုမိုတိက်ခိုင္မာ ေစဖို႔နဲ႔ ေရာဂါရဲ႕လက္ရွိ အေျခအေန အဆင့္ေတြကို သိသာဖို႔ အျခား ေနာက္ဆက္တြဲ ဘာေရာဂါေတြပါ ပူးတြဲျဖစ္ေနသလဲဆိုတာ စစ္ေဆးစမ္း သပ္ၿပီး ကုသမႈခံယူေနတဲ့လူနာတစ္ဦး ကိုေဆး႐ံုမွာ စစ္ေဆးစမ္းသပ္တာျဖစ္ ပါတယ္။
က်န္းမာေရးေဆးစစ္တာက ေတာ့ ေရာဂါရယ္လို႔ သီးသန္႔မခံစားရ ေသးေပမဲ့ ဘာေရာဂါေတြမ်ားျဖစ္ႏိုင္ ေျခပိုမ်ားေနသလဲ။ ေရာဂါေကာစျဖစ္ ေနၿပီလားဆိုတဲ့ ေရာဂါေဝဒနာ မခံစားရမွီ Protective သေဘာ စမ္း သပ္စစ္ေဆးတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ လည္း သမားေတာ္နဲ႔ ဦးစြာတိုင္ပင္ၿပီး အိမ္ရဲ႕ ေနထိုင္ရာအရပ္၊ မိသားစုရာဇ ဝင္၊ မိမိ၏အသက္နဲ႔လိင္၊ယခင္ခံစားခဲ့ ရဖူးတဲ့ေရာဂါ၊ မိမိရဲ႕ေနထိုင္စား ေသာက္မႈ စ႐ိုက္ေတြကို ေဆြးေႏြးၿပီး သမားေတာ္၏ ကိုယ္ေတြ႕မ်က္ျမင္ စစ္ေဆးစမ္းသပ္မႈေတြအေပၚ မူတည္ ၿပီးလိုအပ္တဲ့ စစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ ေဆာင္မႈရွိသလို တခ်ိဳ႕ေဆး႐ံုေဆးခန္း ေတြမွာေတာ့ အသက္အရြယ္အလိုက္ ကုန္က်မႈစားရိတ္ခံႏိုင္မႈေတြ အေပၚ မူတည္ၿပီး သာမန္အေထြေထြေဆးစစ္ ေဆးျခင္း၊ အသက္(၄၀)ေအာက္(၄၀) အထက္က်ားမခြဲျခားၿပီး မိမိတို႔စိုးရိမ္ တဲ့၊ သိလိုတဲ့ေရာဂါမ်ားရွိေန၊ ျဖစ္ေနမႈ ကိုသိလိုလို႔ စမ္းသပ္စစ္ေဆးျခင္းႏွလံုး၊ အဆုတ္၊ အသည္း၊ ေက်ာက္ကပ္၊ သားဖြားမီးယပ္၊ဆီးလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ ရာေရာဂါေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ပဋိဇီဝ ဓာတု ဓာတ္ေတြရဲ႕အေျခအေန၊ ကင္ဆာေရာဂါေတြမွာ ေသြးအတြင္း ပိုမိုရွိလာၾကတဲ့ Tumour marker ေတြရဲ႕၊ပမာဏေတြကိုစမ္းသပ္စစ္ေဆး ျခင္းစသည္ျဖင့္ Package အလိုက္ တန္ဖိုးနဲ႔စစ္ေဆးမႈေတြကို ေဖာ္ျပၿပီး စစ္ေဆးေပးတာေတြလည္း ရွိၾကပါ တယ္။ Package အလိုက္စစ္ေဆး တာကေတာ့သမားေတာ္နဲ႔ေတြ႕ဆံုေဆြး ေႏြးဖို႔အခ်ိန္မေပးႏိုင္သူေတြမွာအသက္ အရြယ္၊ လိင္အရ တကယ္လိုမလို စဥ္း စားတာ မဟုတ္ဘဲ၊ မိမိကိုယ္ မိမိက်န္း မာေနတယ္၊ဘာမွထူးထူးေထြေထြမျဖစ္ ဘူးလို႔ ယူဆသူေတြအတြက္ အခ်ိန္ ကုန္လူပန္းသက္သာတဲ့ နည္းလမ္းျဖစ္ ပါတယ္။ အားလံုးစစ္ ေဆးၿပီးမွ သက္ ဆိုင္ရာေဆးမွဴး၊ သမားေတာ္ကစစ္ ေဆးမႈ Result ေတြကို ရွင္းျပေဆြး ေႏြးၿပီးဘာေတြ ေရွာင္လို႔ ဘယ္လိုေန ထိုင္စား ေသာက္မႈစ႐ိုက္ေတြေျပာင္း သင့္တယ္။ ဘယ္လိုေဆးဝါးေတြမွီဝဲ သင့္တယ္၊ ဘယ္လိုပါရဂူေတြနဲ႔ထပ္ ဆင့္ ျပသစစ္ေဆးဖို႔လိုတယ္ဆိုၿပီး အႀကံျပဳၾကတဲ့ နည္းလမ္းျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြကိုအသက္အရြယ္၊ လိင္နဲ႔ ဝန္ ေဆာင္မႈေပးႏိုင္တဲ့အေပၚမူတည္ေဆာင္ ရြက္တာမို႔ မိမိအတြက္ မလိုအပ္တဲ့ စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈေတြလဲ ပါႏိုင္လို႔ အက်ိဳးအျပည့္အဝေတာ့ ရခ်င္မွရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခ်ိန္ေပးႏိုင္တယ္၊ အကုန္ အက်လည္း ခံႏိုင္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဦးစြာသမားေတာ္နဲ႔တိုင္ပင္ၿပီး မိမိမွာ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေျခရွိတဲ့ ေရာဂါေတြ အတြက္ ဦးစားေပးၿပီး က်န္းမာေရး ေဆးစစ္မႈကေတာ့ ပိုၿပီးအက်ိဳးမ်ားေစ ႏိုင္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတဲ့ ေရာဂါ ေတြအတြက္ ဦးတည္စစ္ေဆးရေတာ့ တျခား မလိုအပ္တဲ့စစ္ေဆးမႈေတြ မပါေတာ့လို႔ အကုန္အက်လည္းသက္ သာ ေစႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕လူေတြက ေတာ့ သူ႔မိသားစုေတြမွာ ဘာေရာဂါ ျဖစ္တာမ်ားလို႔ သူလည္းစိုးရိမ္ၿပီး ဒီေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိမရွိ(ဥပမာ ရင္သားကင္ဆာ၊အူမႀကီးကင္ဆာ၊ ႏွလံုးေရာဂါစသည္)ကိုသာ သိလိုၿပီး စစ္ေဆးခ်င္တဲ့သူေတြအတြက္လည္း Customers' choice ကို ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ေပးၾကရပါတယ္။ Package အလိုက္စစ္ေဆးမႈကေတာ့ Ready made ကိုဝယ္ယူသလိုျဖစ္ၿပီး သမားေတာ္နဲ႔ျပသၿပီး စစ္ေဆးခံယူမႈ ကေတာ့ hTailored made မွာယူသလို ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အသက္(၅၀) ေက်ာ္လာသူေတြက ေတာ့ ႏွစ္စဥ္ သို႔မဟုတ္ တစ္ႏွစ္ျခား တစ္ႀကိမ္ေတာ့ က်န္းမာေရးေဆးစစ္ ေဆးျခင္းျဖင့္ အသက္ကိုÓဏ္ျဖင့္ ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္းသင့္လွပါတယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ အေျခခံအက်ဆံုး အေထြေထြက်န္းမာေရး ေဆးစစ္မႈျဖင့္ မိမိမွာေသြးတိုးဆီးခ်ိဳ၊ ႏွလံုးေရာဂါ စျဖစ္ေနတဲ့ လကၡဏာအဆုတ္တီဘီ ေရာဂါ၊ အဆုတ္ကင္ဆာ၊ အူမႀကီး ကင္ဆာစတာေတြကို ေစာစီးစြာ သိရွိ ကုသႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္လွပါတယ္။ သမား ေတာ္ေတြကေတာ့မိမိခံစားရမႈေဝဒနာ ေတြနဲ႔ ေရာဂါရာဇဝင္ေတြကို ေမးျမန္း ၿပီး မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႕ စစ္ေဆးကာ လိုအပ္မယ္ယူဆတဲ့စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈ ေတြကိုလူနာရဲ႕ဆႏၵနဲ႔ကိုက္ညႇိၿပီးေဆာင္ ရြက္ခ်က္ေပးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေထြေထြက်န္းမာေရး ေဆး စစ္ရာမွာေတာ့ လူနာရဲ႕ စိတ္က်န္းမာ ေရးအေျခအေနကို အကဲခတ္ၿပီး အာ ဟာရျပည့္ဝမႈေသြးအား (haemoglobin) နဲ႔ ေသြးနီဥ၊ ေသြးျဖဴဥ၊ ေသြးမႊားဥေတြရဲ႕ပမာဏ၊ပံုပန္းသဏၭာန္ အေရအတြက္ေတြအျပင္ ESR (Erythrocyte Sedimentation Rate ေတြ သိရွိဖို႔ Blood for complete Picture ကိုလူနာရဲ႕ ေသြးေပါင္ ခ်ိန္၊ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းေတြကို စစ္ေဆးၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးၾကပါတယ္။ တကယ္ ေတာ့ ဦးေခါင္း၊မ်က္လံုး၊နား၊ႏွာေခါင္း၊ အာေခါင္ေတြပါမက်န္ စစ္ေဆးၾကၿပီး လည္ပင္းမွာေတာ့ အႀကိတ္အဖုေတြရွိ မရွိ။ ေသြးျပန္ေၾကာမႀကီးေတြေထာင္ ေနမေန၊ အဆုတ္အတြင္းေလဝင္မႈ ညီ မညီ၊ ရင္သားေတြနဲ႔ ဂ်ိဳင္းေတြမွာ အႀကိတ္ရွိမရွိစတာေတြကို စစ္ေဆးတဲ့ အျပင္ ဝမ္းဗိုက္ေဖာင္းကားမႈအေျခ အေန၊ အသည္း၊ ေဘလံုးေတြႀကီးေန မေန၊ အျခားအလံုးအဖုေတြရွိ မရွိ၊ အရည္ေတြစုေန မေန စတာေတြကို အၾကမ္းဖ်င္းစစ္ေဆးမွတ္တမ္းတင္ ထားရပါတယ္။ ယခုေခတ္မွာေတာ့ ေသြးခ်ိဳလြန္ကဲတဲ့ ဆီးခ်ိဳေရာဂါေတြ ကလည္း အျဖစ္မ်ားေတာ့ ေသြးရဲ႕ အခ်ိဳဓာတ္ Blood Sugar level ကို လည္းစစ္ေဆးၾကရပါတယ္။ ဆီးနဲ႔ဝမ္း ေတြမွာလည္း ဓာတ္ေျပာင္းလဲမႈရွိေန မေန သိဖို႔ အနည္းဆံုးေတာ့ Routine Exam လုပ္ၾကၿပီး လိုအပ္ပါက ဆီးမွပိုးေမြးျမဴတဲ့ Urine for culture and Sensitivity Test လုပ္ၾက ရပါတယ္။
ႏွလံုးနဲ႔ အဆုတ္ေတြရဲ႕ အေျခ အေနကို အၾကမ္းဖ်င္းသိရွိႏိုင္ဖို႔ ရင္ ဘတ္ဓာတ္မွန္႐ိုက္စစ္ေဆးျခင္း၊ ECG ႐ိုက္စစ္ေဆးျခင္းေတြကိုလည္း အေျခခံစစ္ေဆးမႈေတြမွာလုပ္ေပးေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ အလုပ္အကိုင္လုပ္ငန္း ခြင္ဝင္မည့္သူေတြမွာေတာ့ ကူးစက္ ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့အသားဝါအသည္းေရာင္ ေရာဂါဘီပိုးနဲ႔စီပိုးနဲ႔ခုခံအားက်ဆင္းတဲ့ ကူးစက္ေရာဂါပိုး HIV ပိုးေတြရွိ မရွိကို လည္းစစ္ေဆးေပးၾကရပါတယ္။ ဒါ ေတြကိုေတာ့ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြမွာ အလြယ္တကူ စစ္ေဆးႏိုင္ၾကပါတယ္။ စစ္ေဆးတဲ့စက္ေတြ ေကာင္းမြန္ဖို႔ သံုးတဲ့ Reagent ေတြလတ္ဆတ္ဖို႔ ကြ်မ္းက်င္ ေစတနာထားတဲ့ ဝန္ထမ္း ေတြရွိဖို႔ကေတာ့ အထူးလိုအပ္ပါ တယ္။ ဒါမွတိက်မွန္ကန္တဲ့ Result ေတြရရွိၿပီး သမားေတာ္ေတြကလည္း သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အႀကံÓဏ္ေကာင္းမ်ား ေပးႏိုင္ သလိုစနစ္တက်နည္းမွန္လမ္း မွန္ကုသႏိုင္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဝမ္းဗိုက္အတြင္းမွာ အသည္း ေရာင္မႈ၊သည္းေျခအိတ္ေက်ာက္တည္ မႈစတဲ့ ေရာဂါေတြကိုေတာ့ အသံလိႈင္း Ultrasound(US) ျဖင့္စစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ သိရွိႏိုင္ပါတယ္။ သားဖြားမီးယပ္ ဆိုင္ရာသားအိမ္၊ သားဥအိမ္အလံုး အဖုေတြ၊ အရည္အိတ္ေတြမွာလည္း US စစ္ေဆးမႈဟာ အသံုးဝင္လွသလို ေက်ာက္ကပ္ေက်ာက္တည္ျခင္း၊ေက်ာက္ ကပ္ပြ ျခငံ္း Hydronephrosis ေတြမွာ လည္း US စစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ သိရွိႏိုင္ပါ တယ္။ တကယ္ေတာ့ လူရဲ႕အေျခ အေနလို အပ္ခ်က္ေတြအရ Computerized Tomography (CT)
MRI, PET Scan စတာေတြအျပင္ ပံုရိပ္ေဖာ္နည္းလမ္းမ်ားစြာနဲ႔ Tumour Marker စတဲ့ ကင္ဆာေရာဂါ ေတြမွာ ေသြးအတြင္းပိုမိုေတြ႕ရွိရတဲ့ ပဋိဇီဝဓာတ္ေတြကိုရွာေဖြမႈ၊ေရာဂါအရ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ေတြရဲ႕ DNA, RNA စတဲ့ ဗီဇဆိုင္ရာ စစ္ေဆးမႈ၊ ေဟာ္မုန္းဓာတ္ မ်ိဳးစံုရဲ႕ ပမာဏကို ေသြးအတြင္း၊ ဆီး အတြင္း စစ္ေဆးမႈစတဲ့ စစ္ေဆးမႈ ေပါင္းရာ နဲ႔ခ်ီရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္ လိုစစ္ေဆးမႈဟာ လူနာအတြက္ျပဳစု ကုသရာမွာ အသက္ရွင္သန္ႏိုင္မႈကို ခန္႔မွန္းရာမွာ အသံုးဝင္မႈရွိ မရွိကို သမားေတာ္ေတြက သံုးသပ္ၿပီး လူနာ နဲ႔ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ကာ တကယ္အသံုး ဝင္မည့္ စစ္ေဆးစမ္းသပ္မႈေတြကိုပဲ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုအပ္လွပါတယ္။ ဒီလို က်န္းမာေရး ေဆးစစ္ေဆးမႈျဖင့္ စာ႐ႈ သူမိတ္ေဆြမ်ား မိမိတို႔၏ က်န္းမာ ေရးကို ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ၾကကာ က်န္း မာၿပီးသက္ရွည္ႏိုင္ၾကပါေစလို႔ ဆုေတာင္း၊ေမတၲာပို႔သအပ္ပါသည္။
ပါေမာကၡေဒါက္တာျမသိန္းဟန္